Henryk Brokman
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
13 sierpnia 1886 |
Data i miejsce śmierci |
6 sierpnia 1976 |
profesor | |
Specjalność: pediatria, immunologia | |
Doktorat |
1911 |
Habilitacja |
1932 |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
zmarły |
Funkcja |
członek rzeczywisty |
Doktor honoris causa Akademia Medyczna w Warszawie – 1975 | |
Odznaczenia | |
Henryk Brokman (ur. 13 sierpnia 1886 w Warszawie, zm. 6 sierpnia 1976 tamże[1][2][3]) – polski lekarz żydowskiego pochodzenia, profesor[4]. Specjalizował się w zagadnieniach z zakresu pediatrii, immunologii i chorób zakaźnych[4].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Leopolda (1849–1932) i Heleny z Rotwandów (ur. 1852). Brat Barbary Jadwigi Groniowskiej (1889–1985), bibliotekarki[3]. W czasach gimnazjalnych i studiów uniwersyteckich działał w ruchu patriotycznym[5]. Od 1904 studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, jednak wskutek udziału w strajku szkolnym z 1905 został relegowany z uczelni. Następnie przeniósł się do Berlina, doktoryzował się w 1911 w Heidelbergu, pisząc rozprawę pt. Über gruppenspezifische Strukturen des tierischen Blutes. W następnych latach kontynuował studia w Charkowie i Zurychu (1911–1915)[4]. Habilitował się z kolei w 1932. Tematem jego pracy habilitacyjnej były badania nad patogenezą płonicy. Tytuł profesora uzyskał na wniosek Rady Wydziału Lekarskiego UW[6].
Odbył staż internistyczny u prof. Władysława Janowskiego w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie, a od 1913 rozpoczął specjalizację u prof. Emila Feera w Klinice Pediatrycznej w Zurychu[3]. W latach 1915–1918 był lekarzem wojskowym w armii rosyjskiej, w 1920, podczas wojny polsko-bolszewickiej, lekarz oddziałów zakaźnych w szpitalu wojskowym w Modlinie.
W czasie powstania warszawskiego w oddziale „Bakcyl”[7], pracował w punkcie opatrunkowym Obwodu V Mokotów. Po upadku powstania wyszedł wraz żoną z miasta z ludnością cywilną i schronił się w Częstochowie[3].
W latach 1945–1946 – profesor, dyrektor i kierownik Katedry oraz Kliniki Chorób Zakaźnych Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 1946–1953 – kierownik Katedry i Kliniki Chorób Dzieci w Akademii Lekarskiej w Gdańsku (od 1950 Akademia Medyczna), w latach 1953–1962 – kierownik Kliniki Terapii Oddziału Pediatrycznego Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie[3].
W okresie 1961–1970 przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. W latach 1955–1976 redaktor naczelny kwartalnika Pediatria Polska[6]. Prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Członek korespondent Polskiej Akademii Nauk od 1954 roku, w poczet członków rzeczywistych tej instytucji został przyjęty w 1966[8]. Doktor honoris causa WUM (1975)[3][9].
Był żonaty z Jadwigą (ur. 1893), szwagrem fizykochemika Kazimierza Fajansa, przyjacielem Ludwika Hirszfelda[4].
Zmarł 6 sierpnia 1976 w Warszawie, pochowany wraz z Wacławem i Stefanią Brokmanami na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 142-3-8,9)[2][10].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Złoty Krzyż Zasługi (30 stycznia 1939)[11]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)[12]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Brokman Henryk, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-01-06] .
- ↑ a b Henryk Brokman [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-01-06] .
- ↑ a b c d e f BROKMAN HENRYK, docent Akademii Medycznej w Gdańsku – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2024-05-11] .
- ↑ a b c d Henryk Brokman [online], Żydowski Instytut Historyczny, 12 stycznia 2020 [dostęp 2021-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-12] .
- ↑ Rafał Żebrowski , Brokman Henryk [online], delet.jhi.pl [dostęp 2024-05-11] (pol.).
- ↑ a b Danuta Chmielewska-Szewczyk , Związki z alergologią wielkich pediatrów polskich XX wieku, „Alergia Astma Immunologia: przegląd kliniczny”, 19 (1), Łódź: Oficyna Wydawnicza Mediton, 2014, s. 28–34, ISSN 1427-3101, OCLC 68760025 .
- ↑ Powstańcze Biogramy - Henryk Brokman [online], www.1944.pl [dostęp 2021-01-06] (pol.).
- ↑ Henryk Brokman, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-08] .
- ↑ Doktorzy Honoris Causa | Warszawski Uniwersytet Medyczny [online], www.wum.edu.pl [dostęp 2022-03-26] .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WACŁAW I STEFANIA BROKMAN, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-01-06] .
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 26, poz. 43 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia.
- Absolwenci i studenci Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Polscy pediatrzy
- Polscy immunolodzy
- Lekarze w powstaniu warszawskim
- Wykładowcy Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
- Wykładowcy Uniwersytetu Łódzkiego
- Wykładowcy Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
- Członkowie rzeczywiści PAN
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Doktorzy honoris causa Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
- Polscy Żydzi
- Ocalali z Zagłady Żydów
- Ludzie urodzeni w Warszawie (Królestwo Kongresowe)
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Urodzeni w 1886
- Zmarli w 1976