Guniak murawowy

Guniak murawowy
	Amphimallon atrum
	(Herbst, 1790)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Nadrodzina	żuki
Rodzina	poświętnikowate
Podrodzina	chrabąszczowate
Plemię	Melolonthini
Podplemię	Rhizotrogina
Rodzaj	Amphimallon
Gatunek	guniak murawowy
Synonimy
	Melolontha atrum Herbst, 1790; Rhizotrogus ater (Herbst, 1790); Melolontha fuscus Olivier, 1789; Rhizotrogus nomadicus Reiche, 1862;
	Melolontha atrum Herbst, 1790; Rhizotrogus ater (Herbst, 1790); Melolontha fuscus Olivier, 1789; Rhizotrogus nomadicus Reiche, 1862;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Guniak murawowy^[1] (Amphimallon atrum) – gatunek chrząszcza z rodziny poświętnikowatych i podrodziny chrabąszczowatych. Zamieszkuje zachodnią Europę.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1790 roku przez Johanna Friedricha Wilhelma Herbsta pod nazwą Melolontha atrum^[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o owalnym, słabo ku tyłowi rozszerzonym w zarysie ciele długości od 12 do 15 mm. Ubarwienie samca jest brunatnoczarne do czarnego, samicy zaś jasnobrązowe do czerwonawobrunatnego, czasem z jaśniejszymi pokrywami^[3]^[1]. Na powierzchni głowy występują: silnie, nierównomierne punktowanie, poprzeczna listewka na czole oraz owłosienie. Czułki buduje dziewięć członów. Przedplecze porośnięte jest jednorodnymi, długimi, odstającymi, zwróconymi ku tyłowi włosami jasnej barwy, u samca nieco dłuższymi niż u samicy. Wełniste owłosienie wyrasta na tarczce. Pokrywy są łyse z wyjątkiem długich szczecinek na krawędziach, punktowane i lekko pomarszczone. Na matowym pygidium występują rozproszone, krótkie, przylegające włoski. Jasnego koloru owłosienie porasta spód ciała. Przednia para odnóży ma golenie z ostrogą wierzchołkową położoną na poziomie wierzchołka drugiego z trzech obecnych na nich zębów^[3].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad ciepłolubny, zasiedlający otwarte tereny trawiaste^[3], najchętniej murawy o wapiennym podłożu^[1]. Aktywne osobniki dorosłe spotyka się od czerwca do lipca lub sierpnia^[3]^[1]. Latają przed południem^[3]. Żerują na liściach i kwiatach. Pędraki rozwijają się w glebie, żerując na korzeniach^[1].

Gatunek palearktyczny, europejski, znany z Portugalii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Austrii i Włoch^[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Amphimallon atrum – Guniak murawowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2024-04-28].
↑ ^a ^b IvanI. Löbl IvanI., AlešA. Smetana AlešA. (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 3. Scarabaeoidea – Scirtoidea – Dascilloidea – Buprestoidea – Byrrhoidea, Stenstrup: Apollo Books, 2006, s. 207-210, ISBN 87-88757-59-5 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 28b Żukowate – Scarabaeidae grupa podrodzin: Scarabaeidae pleurosticti. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1978, s. 27-33.

[insektarium-1] Amphimallon atrum – Guniak murawowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2024-04-28].

[cpc-2] IvanI. Löbl IvanI., AlešA. Smetana AlešA. (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 3. Scarabaeoidea – Scirtoidea – Dascilloidea – Buprestoidea – Byrrhoidea, Stenstrup: Apollo Books, 2006, s. 207-210, ISBN 87-88757-59-5 .

[Stebnicka-3] Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 28b Żukowate – Scarabaeidae grupa podrodzin: Scarabaeidae pleurosticti. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1978, s. 27-33.

[1]

[2]

[3]