Glafkos (1928)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Glafkos (Y-6)
Klasa

okręt podwodny

Typ

Protefs

Historia
Stocznia

Chantiers Navals Français, Caen

Położenie stępki

1927

Wodowanie

1928

 Polemiko Naftiko
Wejście do służby

1 grudnia 1930

Zatopiony

4 kwietnia 1942

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


750 ton
960 t

Długość

68,6 m

Szerokość

5,73 m

Zanurzenie

4,18 m

Zanurzenie testowe

85 m

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 1420 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1200 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


14 węzłów
9,5 w.

Zasięg

powierzchnia: 4000 Mm przy 10 w.
zanurzenie: 100 Mm przy 5 w.

Uzbrojenie
1 działo kal. 100 mm,
1 działko plot. kal. 40 mm Mk II
Wyrzutnie torpedowe

8 × 550 mm
(10 torped)

Załoga

41

Glafkos (Y-6) (gr.: Γλαύκος) – grecki okręt podwodny z okresu międzywojennego i II wojny światowej, czwarta zamówiona jednostka typu Protefs. Okręt został zwodowany w 1928 roku we francuskiej stoczni Chantiers Navals Français w Caen, a do służby w Marynarce Grecji wszedł w grudniu 1930 roku. „Glafkos” po inwazji Niemiec na Grecję w 1941 roku operował u boku Royal Navy na Morzu Śródziemnym. 4 kwietnia 1942 roku okręt został zatopiony na Malcie przez niemieckie i włoskie samoloty.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

Jednostka została zamówiona przez rząd Grecji w 1925 roku[1]. Projekt okrętu, autorstwa inż. Jeana Simonota[1][2], był bardzo zbliżony do francuskiego typu Sirène i stanowił powiększoną wersję typu Katsonis[1][2]. Oprócz większych wymiarów i wyporności, wszystkie wyrzutnie torped umieszczono w kadłubie sztywnym[2][3].

„Glafkos”[a] zbudowany został w stoczni Chantiers Navals Français w Caen[3][4]. Stępkę okrętu położono w 1927 roku[1], został zwodowany w 1928 roku[2][5], a do służby w Polemiko Naftiko przyjęto go 1 grudnia 1930 roku[1][6]. Jednostka otrzymała nazwę nawiązującą do mitologicznego bóstwa morskiego – Glaukosa oraz numer burtowy Y-6[1][7]. Koszt budowy okrętu wyniósł 119 000 £[4][7].

Dane taktyczno–techniczne[edytuj | edytuj kod]

„Glafkos” był dużym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[2]. Długość całkowita wynosiła 68,6 m, szerokość 5,73 metra i zanurzenie 4,18 metra[1][2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 750 ton, a w zanurzeniu 960 ton[2][3][b]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa dwusuwowe silniki wysokoprężne Sulzer o łącznej mocy 1420 koni mechanicznych (KM)[2][3]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 1200 KM[2][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 14 węzłów na powierzchni i 9,5 węzła w zanurzeniu[2][3]. Zasięg wynosił 4000 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[1][8][c]. Zbiorniki paliwa mieściły 105 ton oleju napędowego[1][2]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 85 m[1].

Okręt wyposażony był w osiem wewnętrznych wyrzutni torped kalibru 550 mm: sześć na dziobie oraz dwie na rufie, z łącznym zapasem 10 torped[1][7][d]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 100 mm L/40 Schneider, umieszczone na obrotowej platformie na przedzie kiosku, z zapasem amunicji wynoszącym 150 naboi oraz działko plot. kal. 40 mm L/39 Mark II[1][5].

Załoga okrętu składała się z 41 oficerów, podoficerów i marynarzy[2][3].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Po upadku Grecji w 1941 roku „Glafkos” (wraz z okrętami podwodnymi „Katsonis”, „Papanikolis”, „Nirefs” i „Triton”) uciekł do Aleksandrii, do której dotarł 25 kwietnia[9]. Okręt operował u boku Royal Navy w składzie 1. Flotylli Okrętów Podwodnych, stacjonując w Aleksandrii[3][10]. W dniach 21–22 lipca 1941 roku jednostka zatopiła ogniem artylerii dwa niewielkie włoskie żaglowce nieopodal wyspy Rodos[6]. 10 listopada 1941 roku okręt, pod dowództwem kmdr. ppor. B. Aslanoglou, uszkodził w Zatoce Suda torpedą niemiecki statek handlowy „Norburg” (2392 BRT)[6].

4 kwietnia 1942 roku okręt został zatopiony na Malcie podczas bombardowania przez samoloty niemieckie i włoskie[6][11].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Transkrypcja greckiej nazwy Γλαύκος jako „Glafkos” m.in. w Lipiński 1999 ↓ i Patianin i Barabanow 2007 ↓, s. 14, natomiast w większości opracowań anglojęzycznych spotykana jest transkrypcja „Glavkos” (Fontenoy 2007 ↓, s. 185, Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 405).
  2. O. Parkes podaje, że wyporność wynosiła 700/930 ton[4]; według F.E. McMurtriego wyporność wynosiła 718/960 ton[7], Navypedia podaje wyporność standardową 730 ton i normalną 790/960 ton[1].
  3. Według P.E. Fontenoya zasięg okrętu na powierzchni wynosił 3500 Mm przy 10 węzłach[3].
  4. O. Parkes oraz Jane’s Fighting Ships of World War II podają, że okręt przenosił 8 torped[4][5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m Ivan Gogin: GLAFKOS submarines (1929-1930). Navypedia. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: 1980, s. 405.
  3. a b c d e f g h i Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 185.
  4. a b c d Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: 1934, s. 245.
  5. a b c Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989, s. 157.
  6. a b c d Guðmundur Helgason: RHS Glavkos (Y 6). uboat.net. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  7. a b c d Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: 1941, s. 241.
  8. Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999, s. 545.
  9. Don Kindell: NAVAL EVENTS, April 1941 (Part 2 of 2) Tuesday 15th – Wednesday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  10. Geoffrey B. Mason: HMS TORBAY (N 79) - T-class Submarine. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  11. S.W. Patianin, M.S. Barabanow: Korabli Wtoroj mirowoj wojny: WMS Bałkanskich gosudarstw i stran Wostocznogo Sriediziemnomoria, s. 14.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Ivan Gogin: GLAFKOS submarines (1929-1930). Navypedia. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: RHS Glavkos (Y 6). uboat.net. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, April 1941 (Part 2 of 2) Tuesday 15th – Wednesday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  • Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
  • Geoffrey B. Mason: HMS TORBAY (N 79) - T-class Submarine. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  • Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.).
  • Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).
  • S.W. Patianin, M.S. Barabanow. Korabli Wtoroj mirowoj wojny: WMS Bałkanskich gosudarstw i stran Wostocznogo Sriediziemnomoria. „Morskaja Kampania”, 3/ 2007. Moskwa. (ros.). 
  • Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989. ISBN 1-85170-194-X. (ang.).