Giovanni Sgambati

Giovanni Sgambati
Data i miejsce urodzenia	28 maja 1841 ; Rzym
Pochodzenie	włoskie
Data i miejsce śmierci	14 grudnia 1914 ; Rzym
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, pianista, dyrygent, pedagog
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Giovanni Sgambati (ur. 28 maja 1841 w Rzymie, zm. 14 grudnia 1914 tamże^[1]^[2]^[3]) – włoski kompozytor, pianista, dyrygent i pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kształcił się początkowo u Amerigo Barbieriego, później uczył się fortepianu u Tiberio Natalucciego w Trevi^[1]^[2]. W 1860 roku wrócił do Rzymu. Był uczniem Ferenca Liszta^[1]. Koncertował jako pianista m.in. w Anglii, Francji i Rosji^[1]. Od 1869 roku w swoim domu udzielał bezpłatnych korepetycji z gry na fortepianie^[1]. W 1877 roku objął klasę kompozycji w nowo utworzonym Liceo Musicale przy Akademii Muzycznej św. Cecylii w Rzymie^[1]^[2]^[3]. Był wielbicielem Richarda Wagnera, którego poznał osobiście w 1876 roku^[2]. Od 1893 roku pełnił funkcję dyrektora artystycznego Accademia Filarmonica w Rzymie^[1]. W 1901 otrzymał od króla Krzyż Wielki Orderu śś. Maurycego i Łazarza^[4].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Jako jeden z nielicznych kompozytorów włoskich XIX wieku tworzył muzykę instrumentalną^[2]^[3], przygotowując grunt pod jej odrodzenie po okresie dominacji opery^[1]. Jako dyrygent poprowadził premierowe włoskie wykonania III symfonii Ludwiga van Beethovena i Symfonii dantejskiej Ferenca Liszta^[1].

Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

I symfonia d-moll (1881)
II symfonia Es-dur (1883)
Ouverture festiva (1879)
Sinfonia-epitalamio (1887)
Koncert fortepianowy g-moll (1880)
Te Deum laudamus na orkiestrę smyczkową i organy (1893, 2. wersja na dużą orkiestrę 1908)

Utwory kameralne

Nonet smyczkowy (1866, zaginiony)
I kwintet fortepianowy f-moll (1866)
II kwintet fortepianowy B-dur (1876)
Kwartet smyczkowy cis-moll (ok. 1882)

Utwory fortepianowe

6 nokturnów (ok. 1873–1897)
Preludio e fuga es-moll (1876)
Suita (1888)
Benedizione musicale na organy (1894)

Utwory wokalno-instrumentalne

Audi filia na chór i orkiestrę (ok. 1870)
Requiem na baryton, chór i orkiestrę lub organy (1895–1896, wersja zrewidowana 1901)
Versa est in luctum cythara mea na baryton, orkiestrę smyczkową i organy (1900)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 236–237. ISBN 978-83-224-0865-0.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3291–3292. ISBN 0-02-865530-3.
↑ ^a ^b ^c Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 803. ISBN 978-83-01-13410-5.
↑ Giovanna D'Amia, Marina Rosa, Paolo Paleari e Lucia Tenconi: La Villa Reale di Monza. Reggia Estiva del Regno d'Italia. Viterbo: BetaGamma, 2012, s. 95–96. ISBN 978-88-86210-75-1. (wł.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Giovanni Sgambati – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
Giovanni Sgambati – nuty w bibliotece Polona

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 236–237. ISBN 978-83-224-0865-0.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3291–3292. ISBN 0-02-865530-3.

[chodkowski-3] Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 803. ISBN 978-83-01-13410-5.

[villa-4] Giovanna D'Amia, Marina Rosa, Paolo Paleari e Lucia Tenconi: La Villa Reale di Monza. Reggia Estiva del Regno d'Italia. Viterbo: BetaGamma, 2012, s. 95–96. ISBN 978-88-86210-75-1. (wł.).

[1]

[2]

[3]

[4]