Gilgal (neficki wojskowy)

Dodaj linki
To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
The Book of Mormon
Księga Mormona, jedno z mormońskich pism świętych i jednocześnie źródło wzmianki o Gilgalu

Gilgal (deseret 𐐘𐐆𐐢𐐘𐐊𐐢[1], 𐐘𐐆𐐢𐐘𐐈𐐢[1]) – w wierzeniach ruchu świętych w dniach ostatnich (mormonów) neficki wojskowy żyjący w IV wieku n.e.[2] Jeden z dowódców w bitwie na wzgórzu Kumorah z 385, poległ w niej wraz ze wszystkimi swymi podkomendnymi. Jest obiektem spekulacji mormońskich teologów, wykorzystywany bywa też przez apologetów tej tradycji religijnej. Imię Gilgal występuje wśród wyznających mormonizm Maorysów.

Wymowa imienia[edytuj | edytuj kod]

Wymowa tego imienia wzbudzała pewne zainteresowanie mormońskich badaczy. Zostało ono zresztą ujęte w przewodniku po wymowie, dołączanym do każdego egzemplarza anglojęzycznej wersji Księgi Mormona od 1981[3]. Źródła wskazują niemniej na znaczną różnicę między wymową preferowaną i powszechną współcześnie a tą z wczesnego okresu kolonizacji terytorium[4][5]. Pierwotna wymowa, zwłaszcza ta stosowana przez Josepha Smitha, ma pewne znaczenie w badaniach nazw własnych występujących w Księdze Mormona, choć, na gruncie mormońskiej teologii, nie jest w nich czynnikiem decydującym. Do ustalenia wymowy używanej przez Smitha wykorzystuje się między innymi wydanie Księgi Mormona w alfabecie deseret z 1869[6].

W Księdze Mormona[edytuj | edytuj kod]

Na kartach Księgi Mormona pojawia się wyłącznie[7][8] w wersie czternastym szóstego rozdziału Księgi Mormona[9]. Przez komentatorów uznawany za generała[7], w kontekście rozstrzygającej bitwy konfliktu neficko-lamanickiego, mianowicie bitwy na wzgórzu Kumorah (385)[2][10]. We wspomnianym starciu dowodził dziesięcioma tysiącami ludźmi[11], w której poległ wraz ze wszystkimi swymi podkomendnymi[2].

W mormońskiej teologii oraz w badaniach nad Księgą Mormona[edytuj | edytuj kod]

Istnienie Gilgala nie znalazło potwierdzenia w źródłach zewnętrznych. Językoznawcy związani z Kościołem Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich rozważali etymologię imienia tego wojskowego, wywodząc ją z języka hebrajskiego, jednakże wskazując, iż semickie konotacje tejże nazwy pozostają niepewne. W ściśle teologicznym sensie analizowano jeredyckie pochodzenie tego imienia. Można zauważyć, że badania nad etymologią jeredyckich nazw własnych pozostają w sferze spekulacji. Osiąga się niemniej w tym zakresie pewne rezultaty, zwłaszcza przyjmując, iż niektóre zostały przetłumaczone na język używany przez Nefitów[1]. Komentatorzy podkreślali również niewątpliwy związek Gilgala z biblijnym miastem o tej samej nazwie[7], które nie powinno być jednak mylone z nefickim miastem czy też z doliną, która była miejscem szeregu starć w końcowym okresie jeredyckiej historii[2].

Imię tego nefickiego żołnierza pojawiało się w badaniach nieortodoksyjnych praktyk nazewniczych obecnych na kartach Księgi Mormona[12][13] i wykorzystywane w ten sposób było w dowodzeniu autentyczności mormońskiej świętej księgi[14]. Występuje także (w zapisie Kirikara) wśród wyznających mormonizm Maorysów[15].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Brigham Young University: GILGAL. [w:] Book of Mormon Onomasticon [on-line]. byu.edu. [dostęp 2021-05-24]. (ang.).
  2. ↑ a b c d George Reynolds: A Dictionary of the Book of Mormon, Comprising Its Biographical, Geographical and Other Proper Names. Salt Lake City: Joseph Hyrum Perry, 1891, s. 135.
  3. ↑ Woodger 2000 ↓, s. 57.
  4. ↑ Huchel 2000 ↓, s. 59.
  5. ↑ Spendlove 2015 ↓, s. 54.
  6. ↑ Huchel 2000 ↓, s. 58.
  7. ↑ a b c Paul Nolan Hyde: A Comprehensive Commentary of the Book of Mormon. Orem: Parrish Press, 2015, s. 50.
  8. ↑ Index to the Triple Combination: Gilgal. [w:] The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints [on-line]. churchofjesuschrist.org. [dostęp 2021-05-24]. (ang.).
  9. ↑ George Reynolds: A Complete Concordance to the Book of Mormon. Salt Lake City: Deseret Book, 1900, s. 252.
  10. ↑ Scott B.: People in the Book of Mormon, Ranked. [w:] By Common Consent [on-line]. bycommonconsent.com, 2016-05-31. [dostęp 2021-05-24]. (ang.).
  11. ↑ Gilgal, [w:] Dennis L. Largey (red.), The Book of Mormon Reference Companion [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2003, lokalizacja 3600, ISBN 978-1-60908-763-0.
  12. ↑ Black 2011 ↓, s. 123.
  13. ↑ Black 2011 ↓, s. 120.
  14. ↑ Black 2011 ↓, s. 128.
  15. ↑ Karaitiana N Taiuru: Baby names: Christian, Mormon and non religious Māori first names and their equivalent English name.. 2016, s. 15. ISBN 978-0-9582597-2-9.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gilgal_(neficki_wojskowy)&oldid=71341247”