Getto w Błędowie
Getto w Błędowie – getto żydowskie utworzone przez Niemców w Błędowie w 1940 roku[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Przed 1 września 1939 roku w Błędowie zamieszkiwało 957 Żydów[2].
8 września 1939 roku wojska niemieckie zajęły miejscowość.
Władze okupacyjne wydały zarządzenie nakazujące wszystkim Żydom nosić opaski z gwiazdą Dawida, wprowadzono nakaz pracy na rzecz III Rzeszy. W listopadzie lub w grudniu 1939 roku utworzono Judenrat. Przewodniczącym został Yaakov Arbuz. Wyznaczono kontrybucję w wysokości 80 000 zł, która została zebrana głównie przez zamożniejszych członków wspólnoty żydowskiej. Według stanu na czerwiec 1940 roku w Błędowie mieszkało 1940 Żydów, w tym 1030 to uchodźcy z Łodzi, Aleksandrowa Łódzkiego, Zgierza i innych miast, które zostały włączone do Kraju Warty[3]. Pod koniec 1940 roku hitlerowcy zorganizowali getto. Początkowo było otwarte.
21 stycznia 1941 roku kreishauptmann z Grójca, landrat Werner Zimmermann wydał rozkaz by wszyscy Żydzi zamieszkujący poza miejscowościami Błędów, Tarczyn, Mogielnica, Góra Kalwaria, Warka i Grójec mają się natychmiast przenieść do najbliższego z tych miast, do gett. Każdy Żyd który nie wykona tego polecenia zostanie zabity[4].
11 lutego 1941 roku wszyscy Żydzi z getta zostali przesiedleni go getta warszawskiego. Żydom kazano zebrać się na rynku a potem pognano ich 5 kilometrów do stacji kolejowej, gdzie wsadzono ich do pociągów do getta warszawskiego, gdzie podzielili los innych uwięzionych. Osoby starsze i niedołężne zostały przewiezione na stację w dniu wozami konnymi[4][3].
Po wywózce Żydów, getto zostało zlikwidowane[2][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Martin Dean (red.), Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933–1945, 2012, s. 364.
- ↑ a b Poland, Warsaw and Its Region, [w:] Pinkas ha- kehilot. Encyclopaedia of Jewish, t. 4, Jerozolima 1989, s. 150.
- ↑ a b Akcja „Reinhardt” w dystrykcie warszawskim - Leksykon - Teatr NN [online], teatrnn.pl [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ a b c Martin Dean, Ghettos in German-Occupied Eastern Europe, [w:] Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, 2009, s. 364.