Ennearthron pruinosulum
| Ennearthron pruinosulum | |||
| (Perris, 1864) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Ennearthron pruinosulum | ||
| Synonimy | |||
| |||
Ennearthron pruinosulum – gatunek chrząszcza z rodziny czerwikowatych. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1864 roku przez Édouarda Perrisa pod nazwą Cis pruinosulum[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o wydłużonym, walcowatym ciele długości od 1 do 1,9 mm. Ubarwienie ma ciemnobrązowe do czarnego z rdzawoczerwonymi czułkami, przednią krawędzią przedplecza i odnóżami. Wierzch ciała jest oprószony bardzo krótkimi łuskami. Głowa u samców jest niezmodyfikowana. Czułki zbudowane z dziewięciu członów, z których trzy ostatnie formują buławkę. Przedplecze jest płaskie, umiarkowanie gęsto punktowane i ma bardzo wyraźnie obrzeżone krawędzie, te boczne dość proste, w tylnej połowie równoległe, o obrzeżeniu widocznym patrząc od góry na całej długości. Pozbawione jest ono długich rzęsek na krawędziach przedniej i bocznych. Pokrywy są delikatnie, nieco nierównomiernie pomarszczone, dość gęsto i płytko punktowane, oprószone niewyraźnymi łuskami. Długość pokryw jest co najmniej półtorakrotnie większa niż ich wspólna szerokość. Golenie odnóży przedniej pary cechują się kątem zewnętrzno-wierzchołkowym ostrym lub przedłużonym w ząbek[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad saproksyliczny i ciepłolubny[2], związany głównie z lipami[3]. Zasiedla południowe skraje lasów liściastych, przesieki, zbocza o południowej ekspozycji i stanowiska przydrożne. Bytuje w owocnikach hub, w tym skórnikowca szarobrązowego, powłocznicy lipowej, powłocznicy dębowej i żagwi[2], a także pod przegrzybioną korą, w chodnikach kornikowatych, zwłaszcza wgryzonia lipowca, w dziuplach, próchnowiskach i suchych gałęziach[3].
Gatunek palearktyczny, europejski, znany z Francji, Niemiec, Włoch, Polski, Czech, Słowacji i Węgier[1][4]. Wszędzie jest rzadko spotykany, częściej na południu zasięgu niż na północy[2][3]. W Polsce znany jest tylko z Puszczy Białowieskiej[4]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako gatunek krytycznie zagrożony wymarciem (CR)[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b J. Jelínek: Ciidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 5. Tenebrionoidea. I. Löbl, A. Smetama (red.). Wyd. Apollo Books. Stenstrup: 2008, s. 55–62.
- ↑ a b c d Von Arved Lompe: Gattung: Ennearthron. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-29].
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 14. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3. Warszawa: 1987.
- ↑ a b R. Królik, T. Majewski. Ennearthron pruinosulum (Perris, 1864) – nowy dla fauny Polski gatunek chrząszcza (Coleoptera: Ciidae). „Acta Entomologica Silesiae”. 12–13, s. 51–53, 2005.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.