Emil Dudziński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emil Dudziński
Data i miejsce urodzenia

7 marca 1914
Kraków

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1980
Kraków

Dorobek medalowy
Mistrzostwa Polski seniorów
srebro Łódź 1945 4 x 400 m
srebro Kraków 1946 4 x 100 m
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”

Emil Dudziński, pierwotnie Dudek (ur. 7 marca 1914 w Krakowie, zm. 28 kwietnia 1980 tamże[1][2]) – polski trener lekkoatletyki, pracownik Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Krakowie (od 1972 Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Józefa i Kunegundy, z d. Kapusta. Jego ojciec był mechanikiem kolejowym[1].

Od 1933 uprawiał lekką atletykę w barwach Cracovii[3].

W 1935 ukończył Gimnazjum Zakonu Pijarów im. Stanisława Konarskiego w Krakowie, następnie odbył roczną służbę wojskową w ramach Dywizyjnego Kursu Rezerwy przy 20 Pułku Piechoty Ziemi Krakowskiej. W latach 1936-1939 studiował w Studium Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego[1].

W wojnie obronnej w 1939 walczył w szeregach 12 Pułku Piechoty, został ciężko ranny 13 września 1939 podczas walk pod Biłgorajem. Podczas okupacji niemieckiej pracował jako robotnik[1]. Po II wojnie światowej zmienił nazwisko z "Dudek" na "Dudziński"[3].

W latach 1945-1949 w dalszym ciągu był zawodnikiem Cracovii, uprawiał biegi płotkarskie i wieloboje. W 1945 został wicemistrzem Polski w sztafecie 4 x 400 metrów, w 1946 w sztafecie 4 x 100 metrów. W 1946 zajął także 5. miejsce w finale biegu na 400 metrów przez płotki[4]. Startował także w biegach płaskich na wszystkich dystansach[5].

Od marca 1945 do jesieni 1948 był zatrudniony jako urzędnik w Centrali Gospodarczej Spółdzielni Ogrodniczych w Krakowie. 15 maja 1946 uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim stopień magistra wychowania fizycznego[3]. Prowadził wykłady zlecone w Studium Wychowania Fizycznego UJ, a we wrześniu 1948 został tam zatrudniony na stanowisku starszego asystenta. Od 1 września 1950 pracował w nowo powstałej Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Krakowie na stanowisku adiunkta[1].

W WSWF i następnie AWF w Krakowie pracował kolejno jako zastępcy profesora (1955—1961), starszy wykładowca (1961—1975), docent kontraktowy (1975—1978), docent nominowany (od 1978). W latach 1954-1975 był kierownikiem Zakładu Lekkiej Atletyki, w latach 1967-1971 także kierownikiem Katedry Teorii i Metodyki Wychowania. W latach 1975-1978 był dyrektorem Instytutu Wychowania Fizycznego i Sportu. Ponadto był prodziekanem Wydziału Wychowania Fizycznego WSWF (1953—1961) i prorektorem AWF ds. rozwoju uczelni (1978—1980)[1].

Pracę na wyższej uczelni łączył z pracą trenerską. W pierwszy latach powojennych pracował w Cracovii[1]. Męską sztafetę tego klubu na dystansie 4 x 100 metrów doprowadził w 1950 do klubowego rekordu Polski (43,8) i mistrzostwa Polski w 1950[6]. Przed igrzyskami olimpijskimi w Helsinkach (1952) powierzono mu przygotowania męskiej sztafety 4 x 100 metrów, wspierał także przygotowania sztafety żeńskiej, trenowanej przez Otylię Kałużę[7], jednak na same igrzyska nie pojechał[8]. Od 1953 do 1956 odpowiadał za szkolenie biegów sprinterskich kobiet i mężczyzn w reprezentacji Polski, w latach 1956-1964 za szkolenie reprezentacji Polski kobiet (w ramach tzw. wunderteamu)[1]. Wprowadził w treningu bieg sztafetowy 4 x 50 metrów (przy zachowaniu pełnych stref zmian)[9].

Od połowy 1958 trenował razem z Andrzejem Piotrowskim reprezentacyjną grupę sprinterek i płotkarek[10]. Bezpośrednio w Krakowie prowadził grupę sprinterek i płotkarek (m.in. Barbara Sobotta (wcześniej Janiszewska), Maria Kusion-Bibro, Danuta Straszyńska, Halina Górecka, Mirosława Sałacińska, Elżbieta Szyroka)[11], zaś w Warszawie drugą grupę trenował Andrzej Piotrowski. Jego zawodniczką była także skoczkini wzwyż Jarosława Jóźwiakowska[1][2]. Jako trener reprezentacji doprowadził Barbarę Sobottę do tytułu mistrzyni Europy w 1958, sztafetę 4 x 100 metrów do brązowego medalu igrzysk olimpijskich w Rzymie (w składzie Teresa Ciepły, Halina Górecka, Barbara Janiszewska, Celina Jesionowska), mistrzostwa Europy w 1962 (w składzie Teresa Ciepły, Barbara Sobotta, Elżbieta Szyroka i Maria Piątkowska i brązowego medalu mistrzostw Europy w 1958 (w składzie Maria Chojnacka, Barbara Janiszewska, Celina Jesionowska i Maria Bibro). Sztafeta 4 x 100 metrów poprawiła w czasie zwycięskiego biegu w 1962 rekord Europy (44,5 - 16.09.1962). Ponadto Teresa Ciepły zdobyła brązowy medal na 100 metrów, a Barbara Sobotta brązowy medal na 200 metrów podczas mistrzostw Europy w 1962[12]. Bezpośrednio przed igrzyskami olimpijskimi w Tokio (1964) na stanowisku trenera reprezentacji kobiecej zastąpił go Andrzej Piotrowski[13][14]. Oficjalną przyczyną był fakt, że wśród sprinterek zakwalifikowanych do startu olimpijskiego większość należała do grupy A. Piotrowskiego[15].

W latach 1953-1980 był także trenerem w sekcji lekkoatletycznej AZS Kraków, w latach 1976-1979 również wiceprezesem AZS w Krakowie ds. sportowych[1]

Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1960), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1975), Medalem 30-lecia Polski Ludowej, Odznaką tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” (1977), Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” (1969)[1].

Z małżeństwa z poślubioną w 1944 Janina Bisanz miał córkę Barbarę (ur. 1949)[1].

Jest pochowany na cmentarzu Rakowickim[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Kazimierz Toporowicz Emil Dudziński (1914—1980) — Krótki rys życia i działalności, w: Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie. Rocznik Naukowy, tom 19 (1986) s. 443-450
  2. ↑ a b Czesław Michalski Akademicki Związek Sportowy w Krakowie. Część II 1945-2009, wyd. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2012, s. 327
  3. ↑ a b c Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski Od Adamczaka do Zasłony. Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego. Mężczyźni, wyd. PZLA, Warszawa 2004, s. 45
  4. ↑ Henryk Kurzyński z zespołem Polska lekkoatletyka w latach 1945-1960, wyd. PZLA, Warszawa 2014, s. 228
  5. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 9.
  6. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 10.
  7. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 10, 11.
  8. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 10, 19.
  9. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 42.
  10. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 106.
  11. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 111.
  12. ↑ 90 lat polskiej lekkoatletyki 1919-2009, wyd. PZLA, Warszawa 2009, s. 21, 30, 32
  13. ↑ Maciej Petruczenko Prześcignąć swój czas. Kariera Ireny Szewińskiej od kulis, wyd. Ringier Axel Springer Polska, Warszawa 2019, s. 62
  14. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 82.
  15. ↑ Gruda 1967 ↓, s. 182.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Konrad Gruda: 4 x 100 dla Polski. Warszawa: Sport i Turystyka, 1967.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Emil_Dudziński&oldid=71410879”