El Eco de Vigán

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
El Eco de Vigán
Częstotliwość

tygodnik

Język

hiszpański

Pierwszy numer

6 stycznia 1884

Ostatni numer

7 grudnia 1884

El Eco de Vigán – filipiński tygodnik[1][2]. Ukazywał się w Vigan, a stworzony został z inicjatywy alkada tego miasta, José Fernándeza Ginera. Został zamknięty w grudniu 1884, po kilkunastu miesiącach funkcjonowania. Był pismem katolickim oraz prohiszpańskim. Dał początek filipińskiej prasie prowincjonalnej jako pierwsza gazeta wydawana poza Manilą.

Geneza[edytuj | edytuj kod]

„El Eco de Vigán” wydawano w Vigan, stolicy prowincji Ilocos Sur[3][4][5]. Miasto to było wówczas trzecim największym ośrodkiem miejskim na archipelagu[6].

Geneza „El Eco de Vigán” sięga połowy lat 60. XIX wieku. W 1865 przybyły z metropolii Hiszpan Diego Jiménez założył wychodzący w Manili dziennik „El Porvenir Filipino”[7]. Drukowany był on we własnej drukarni. Funkcjonował do 1877[8], kiedy to zniknął z rynku na skutek głębokich podziałów wewnątrz swego zespołu redakcyjnego. Sprzęt drukarski, który po nim pozostał, sprzedano pewnej ilokańskiej rodzinie[9]. W 1878 otworzyła ona w swym rodzinnym mieście drukarnię. Sześć lat później to właśnie w tej drukarni wyprodukowano pierwszy numer „El Eco de Vigán”[10][11][12], a inicjatorem powstania pisma był ówczesny alkad Vigan José Fernández Giner[13][14]. Urzędnik ten interesował się literaturą, już w czasie swego pobytu w Manili pisywał do prasy, zamieszczając w niej pod pseudonimem swoje próby pisarskie[15]. Czynił to przy tym na przekór powszechnemu wówczas przekonaniu, jakoby pisarstwo było czymś niegodnym pracownika administracji kolonialnej[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy numer „El Eco de Vigán” ukazał się 6 stycznia 1884[16]. Ostatni, czterdziesty dziewiąty, pojawił się 7 grudnia tego samego roku[17][2][18]. Pismo ukazywało się w niedzielę[19]. Jego funkcjonowanie było silnie powiązane z obecnością Ginera w mieście. Po przeniesieniu alkada na inne stanowisko, a co za tym idzie po jego wyjeździe (9 czerwca 1884) gazeta nie zdołała utrzymać swej wcześniejszej, relatywnie stabilnej pozycji. Kierownikiem pisma został początkowo Rafael Monserrat (do 9 listopada 1884), następnie zaś Rafael Perez de Valdelomar, który stał na czele zespołu redakcyjnego aż do zamknięcia „El Eco de Vigán”[15].

Treść[edytuj | edytuj kod]

Tygodnik był pismem hiszpańskojęzycznym, używał zatem języka będącego w owym czasie lingua franca filipińskiej elity[20]. Opowiadał się za utrzymaniem politycznego status quo na archipelagu, tym samym ukazujące się na jego łamach treści miały prohiszpański wydźwięk. Stanowił jednocześnie publikację głęboko katolicką, swoją afiliację religijną ogłaszając zresztą z dumą oraz przy wykorzystaniu dosyć barwnego języka[21].

Autorem niemal wszystkich artykułów pojawiających się w „El Eco de Vigán” był inicjator jego powstania, Fernández Giner[22]. Publikowano w tym piśmie materiały dotyczące ilokańskiego folkloru. Publikacje te, cenne dla ówcześnie rodzących się badań nad filipińską folklorystyką, wywołały jednocześnie głośną debatę na temat tego, co należy uznać za część folkloru archipelagu. Odbiła się ona echem nie tylko wśród filipińskich intelektualistów, ale dotarła także do Hiszpanii[23]. Jednym z uczestników tej publicznej wymiany poglądów był Isabelo de los Reyes. De los Reyes, wszechstronny dziennikarz, folklorysta i teolog, początkowo dosyć ostro krytykował „El Eco de Vigán” za zawężanie definicji folkloru, w tym za wyłączanie z niej praktyk uznawanych za przesądy. Z czasem jednak docenił poczesne miejsce, które regionalny folklor znalazł na jego łamach[24].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Mimo swej efemeryczności tygodnik zapisał się w historii Filipin. Był pierwszym czasopismem w historii archipelagu ukazującym się poza stołeczną Manilą[25][26], i tym samym dał początek filipińskiej prasie prowincjonalnej[27][28]. Przełamał monopol głównego filipińskiego miasta na obecność tytułów prasowych. Wśród innych wczesnych przykładów filipińskich gazet regionalnych wymienia się „El Porvenir de Visayas” założone w Iloilo w 1885, „El Eco de Panay” (1887), również ukazujące się w Iloilo, czy „El Eco del Sur”, tygodnik z południowego Luzonu (1893)[6].

„El Eco de Vigán” nie zmienił jednak długofalowych tendencji wewnątrz filipińskiego rynku prasowego. Nawet przeszło 80 lat po jego zniknięciu z przestrzeni publicznej zdecydowana większość filipińskich gazet wciąż publikowana była w Manili[6].

Jego rola w rozwoju filipińskiego dziennikarstwa nie wpływa przy tym na fakt, że był tytułem o bardzo ograniczonym zasięgu i o znikomym nakładzie. Z tego też powodu już kilkanaście lat po zamknięciu pisma specjalizujący się w historii prasy hiszpański filipinista Wenceslao Retana wskazywał, że na rynku kolekcjonerskim zestawy zawierające wszystkie numery „El Eco de Vigán” są niezwykłą rzadkością[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Retana 1895 ↓, s. 268.
  2. ↑ a b Pardo de Tavera 1903 ↓, s. 143.
  3. ↑ Higinio A. Ables: Mass Communication and Philippine Society. Diliman, Quezon City: University of the Philippines Press, 2003, s. 11. ISBN 978-971-542-376-2. (ang.).
  4. ↑ Madeline G. Mag-Uyon: People’s Participation in a Community Newspaper Experiences in a Philippine Village. Madison, Wisconsin: University of Wisconsin--Madison, 1984, s. 24. (ang.).
  5. ↑ Retana i Martínez de Zuñiga 1893 ↓, s. 110.
  6. ↑ a b c Lent 1966 ↓, s. 743.
  7. ↑ Retana 1895 ↓, s. 120.
  8. ↑ Rocío Ortuño Casanova: Semblanza de La Oceanía Española (1877-1899). [w:] Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes – Portal Editores y Editoriales Iberoamericanos (siglos XIX-XXI) – EDI-RED [on-line]. cervantesvirtual.com. [dostęp 2023-05-06]. (hiszp.).
  9. ↑ Pardo de Tavera 1893 ↓, s. 43.
  10. ↑ Pardo de Tavera 1893 ↓, s. 44.
  11. ↑ Retana 1895 ↓, s. 121.
  12. ↑ Retana 1908 ↓, s. 98.
  13. ↑ Retana 1895 ↓, s. 269.
  14. ↑ A timely reminder on press freedom. [w:] Manila Standard [on-line]. manilastandard.net, 2020-10-15. [dostęp 2023-05-08]. (ang.).
  15. ↑ a b Retana 1895 ↓, s. 266–268.
  16. ↑ a b Retana 1898 ↓, s. 456.
  17. ↑ Isabel 2017 ↓, s. 15.
  18. ↑ Retana 1906 ↓, s. 1606.
  19. ↑ Retana 1895 ↓, s. 266.
  20. ↑ Crispin C. Maslog: Philippine Communication Today. Quezon City: New Day Publishers, 2007, s. 173. ISBN 978-971-10-1167-3. (ang.).
  21. ↑ Retana 1906 ↓, s. 1607.
  22. ↑ Fernández Giner 1889 ↓, s. xi.
  23. ↑ Mellie Leandicho Lopez: A Handbook of Philippine Folklore. Quezon City: University of the Philippines Press, 2006, s. 5. ISBN 978-971-542-514-8. (ang.).
  24. ↑ Labiste 2016 ↓, s. 37.
  25. ↑ Yabes 1936 ↓, s. 445.
  26. ↑ Carson Taylor: History of Philippine Press. Manila: P.I., 1927, s. 22. (ang.).
  27. ↑ Jesús Z. Valenzuela: History of journalism in the Philippine islands. Manila: 1933, s. 78. (ang.).
  28. ↑ Resil B. Mojares: Cebuano Literature A Survey and Bio-bibliography with Finding List. Cebu City: University of San Carlos, 1975, s. 10. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Wenceslao Emilio Retana: El Periodismo Filipino. Noticias para su historia (1811-1894). Apuntes bibliográficos, indicaciones biográficas, notas críticas, semblanzas, anécdotas. Madrid: Imp. de la Viuda de M. Minuesa de los Ríos, 1895, s. 1–646.
  • Manuel Artigas y Cuerva: Los periódicos filipinos: la más completa bibliografía publicada hasta la fecha acerca de los papeles públicos filipinos. Manila: Biblioteca Nacional Filipina, 1906, s. 1–224.
  • Megan C. Thomas. Isabelo de los Reyes and the Philippine Contemporaries of La Solidaridad. „Philippine Studies”. 54 (3), s. 381–411, 2006. Ateneo de Manila University. ISSN 2244-1638. (ang.). 
  • Carlos Isabel. Nacimiento y Evolución de la Prensa en Filipinas en el Siglo XIX: de los Intereses Españoles al Nacionalismo Filipino. „Revista Internacional de Historia de la Comunicación”. 8, s. 1–24, 2017. Asociación de Historiadores de la Comunicación. ISSN 2255-5129. (hiszp.). 
  • Joaquín Martínez de Zuñiga, Wenceslao Emilio Retana: Estadismo de las Islas Filipinas, o mis viajes por este país / por el padre Fr. Joaquín Martínez de Zúñiga; publica esta obra por primera vez extensamente anotada, W.E. Retana. Madrid: Imp. de la Viuda de M. Minuesa de los Ríos, 1893, s. 1–549.
  • Trinidad Pardo de Tavera: Noticias sobre la imprenta y el grabado en Filipinas. Madrid: Tipografía de los Hijos de M.G. Hernández, 1893, s. 1–48.
  • Trinidad Pardo de Tavera: Biblioteca filipina; ó sea, Catálogo razonado de todos los impresos, tanto insulares como extranjeros, relativos á la historia, la etnografía, la lingüística, la botánica, la fauna, la flora, la geología, la hidrografía, la geografía, la legislación, etc., de las islas Filipinas, de Joló y Marianas. Washington: Government Printing Office, 1903, s. 1–439.
  • Wenceslao Emilio Retana: Aparato bibliográfico de la historia general de Filipinas deducido de la colección que posee en Barcelona la Compañía General de Tabacos de dichas islas, tomo tercero. Madrid: Imp. de la Viuda de M. Minuesa de los Ríos, 1906, s. 1065–1800.
  • Leopoldo Y. Yabes. Iloko Journalism and Periodical Literature. „Philippine magazine.”. 33 (1), s. 445, 1936. Philippine Education Co. ISSN 0116-6727. (ang.). 
  • Ma. Diosa Labiste. Folklore and Insurgent Journalism of Isabelo de los Reyes. „Plaridel Journal of Communication, Media, and Society”. 13 (1), s. 31–45, 2016. ISSN 1656-2534. (ang.). 
  • José Fernández Giner: Filipinas. Notas de viaje y de estancia por José Fernández Giner ; con un prólogo de Luis de Rute / José Fernández Giner con un prólogo de Luis de Rute. Madrid: Imprenta Popular, 1889, s. I-XVI, 1–207.
  • Wenceslao Emilio Retana: Tablas cronológica y alfabética de imprentas é impresores de Filipinas (1593-1898). Madrid: Librería General de Victoriano Suárez, 1908, s. 1–114.
  • Wenceslao Emilio Retana: Archivo del bibliófilo filipino. Recopilación de documentos históricos, científicos, literarios y políticos y estudios bibliográficos. Tomo 4. Madrid: Imp. de la Viuda de M. Minuesa de los Ríos, 1898, s. I-XVI, 1–545.
  • J.A. Lent. The Press of the Philippines: Its History and Problems.. „Journalism Quarterly”. 43 (4), s. 739–752, 1966. SAGE Publications, Association for Education in Journalism and Mass Communication. ISSN 2161-430X. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=El_Eco_de_Vigán&oldid=71327544”