Dyskusja wikiprojektu:Rocznice/ekspozycje/10-05
2012 - eksponowane na SG[edytuj kod]
- 1712 – urodził się wenecki malarz Francesco Guardi specjalizujący się w tworzeniu wedut – głównym tematem jego twórczości była architektura i pejzaże rodzinnego miasta (na ilustracji widok Canal Grande z Pałacem Dożów)
- 1767 – rozpoczął obrady „Sejm Repninowski”, który pod moskiewskimi bagnetami uchwalił „prawa kardynalne”
- 1837 – na wygnaniu zmarła była królowa Niderlandów Hortensja de Beauharnais (na portrecie autorstwa François Gérarda wraz ze zmarłym w dzieciństwie synem Napoleonem Karolem), pasierbica Napoleona Wielkiego, matka Napoleona III
- 1917 – urodziła się węgierska pisarka Magda Szabó, autorka poczytnych powieści dla młodzieży, m.in. Tajemnica Abigél i Bal maskowy
- 1962 – premiera filmu Doktor No z Seanem Connerym i Ursulą Andress w rolach głównych, pierwszej kinowej wersji przygód brytyjskiego Agenta 007
- 1962 – premiera Love Me Do, pierwszego singla grupy The Beatles
- 1972 – Jean-Marie Le Pen założył Front Narodowy
- 2007 – zmarł Władysław Kopaliński (na fotografii), polski pisarz, leksykograf i wydawca, autor m.in. wielokrotnie wznawianych Opowieści o rzeczach powszednich, Słownika mitów i tradycji kultury i Encyklopedii „drugiej płci”; w latach 40. i 50. XX wieku był również redaktorem w Polskim Radio
2013 - eksponowane na SG[edytuj kod]
- 1713 – urodził się Denis Diderot, główny twórca Encyklopedii – francuski pisarz i filozof, autor powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego pan
- 1763 – zmarł, wybrany w 1733 r. pod moskiewskimi bagnetami na króla Polski, elektor saski Fryderyk August; w Rzeczypospolitej panował jako August III
- 1793 – Konwent Narodowy wprowadził we Francji nową rachubę dni
- 1813 – w bitwie pod Moraviantown w trakcie wojny brytyjsko-amerykańskiej poległ wódz Szaunisów Tecumseh (na portrecie)
- 1868 – Sejm Krajowy objął ochroną „zwierzęta alpejskie” – świstaka (Marmota marmota latirostris) i kozicę (Rupicapra rupicapra)
- 1913 – urodził się varsavianista Stanisław Żaryn, historyk literatury, architekt i urbanista, konserwator zabytków (m.in. odbudowa zniszczonej przez Niemców Kolumny Zygmunta i kamienic na warszawskiej Starówce)
- 1938 – zmuszony okolicznościami (narzucony układ monachijski), prezydent Czechosłowacji Edvard Beneš (na fotografii) złożył dymisję
- 1953 – Earl Warren został przewodniczącym Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych; 10 lat później przewodniczył komisji śledczej mającej za zadanie zbadać okoliczności zamachu w Dallas
- 1963 – urodził się Krzysztof Król, działacz opozycji demokratycznej w epoce PRL, członek Konfederacji Polski Niepodległej i poseł na Sejmy RP z jej listy
- 1983 – Norweski Komitet Noblowski ogłosił decyzję o przyznaniu Lechowi Wałęsie (na fotografii z roku 1980) Pokojowej Nagrody Nobla
2014 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Galla, Konstancjusz i Wiktoryn; wczoraj lub dziś w islamie początek święta Kurban Bajram
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1864 – urodził się Louis Lumière, francuski wynalazca, jeden z pionierów kinematografii, wraz ze starszym bratem Augustem wynalazca m.in.: kinematografu oraz techniki autochromu pozwalającej wykonywać barwne fotografie na płytach szklanych (na ilustracji Louis Lumière z mikroskopem i probówkami – fotografia wykonana metodą autochromu)
- 1934 – zmarł awangardowy francuski filmowiec Jean Vigo (Atalanta)
- 1939 – najprawdopodobniej około 4 nad ranem rozstrzelano 38 obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku
- 1944 –
minął 66. dzień od wybuchu powstania warszawskiego: ostatnie oddziały żołnierzy Armii Krajowej odmaszerowały do niewoli niemieckiej – więcej na temat wydarzeń 5 października w kalendarium; bilans powstania: ok. 18 tys. poległych powstańców z Armii Krajowej, ok. 3,5 tys. poległych „kościuszkowców” z 1 Armii Wojska Polskiego i trudna do określenia liczba (wg niektórych szacunków do ok. 180 tys.) zabitych cywilów, ok. 5 tys. żołnierzy uznano za zaginionych, a ok. 25 tys. powstańców zostało rannych – więcej w osobnym artykule o skutkach powstania warszawskiego - 1964 – polski pisarz, dziennikarz i publicysta Melchior Wańkowicz został aresztowany pod zarzutem współpracy z Radiem Wolna Europa
- 1974 – urodził się polski skoczek narciarski Robert Mateja, pięciokrotny mistrz Polski w skokach narciarskich
- 2004 – zmarł biochemik brytyjski pochodzenia nowozelandzkiego Maurice Wilkins (na fotografii), laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny
2015 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 610 – Herakliusz został koronowany na cesarza bizantyńskiego
- 1880 – zmarł francuski kompozytor pochodzenia niemieckiego Jacques Offenbach (na portrecie), twórca operetek, m.in. Piękna Helena, Orfeusz w piekle (do odsłuchania finałowa część uwertury z charakterystycznym kankanem, pochodząca z operetki „Orfeusz w piekle”)
- 1905 – Wilbur Wright odbył rekordowy, 39-minutowy lot własnej konstrukcji samolotem Flyer III na dystansie 24,5 mili
- 1910 – w Portugalii, w wyniku rewolucji, która obaliła monarchię Manuela II, została proklamowana republika
- 1955 – urodził się polski kompozytor muzyki filmowej Michał Lorenc
- 1960 – na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie rozegrano pierwszy mecz przy sztucznym oświetleniu
- 1975 – urodziła się brytyjska aktorka filmowa Kate Winslet (na fotografii)
2016 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1716 – wielka wojna północna: wojska saskie Augusta II pokonały konfederatów tarnogrodzkich w bitwie pod Kowalewem; bitwa zasłynęła dlatego, że w jej trakcie doszło do jednej z ostatnich szarż husarii
- 1921 – w Liechtensteinie przyjęto nową konstytucję wprowadzającą ustrój monarchii konstytucyjnej w miejsce dotychczasowej monarchii absolutnej; tegoż dnia w Londynie Catherine Amy Dawson Scott założyła PEN Club – międzynarodowe stowarzyszenie pisarzy
- 1936 – urodził się czeski pisarz i dramaturg Václav Havel (na fotografii), uczestnik praskiej wiosny, współzałożyciel Karty 77, ostatni czechosłowacki i pierwszy czeski prezydent
- 1951 – urodzili się: polski aktor Adam Ferency oraz irlandzki wokalista i kompozytor Bob Geldof
- 2011 – zmarł amerykański przedsiębiorca i wynalazca Steve Jobs, współzałożyciel Apple Inc. (na fotografii)
2017 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1767 – rozpoczął obrady „Sejm Repninowski”, który pod moskiewskimi bagnetami uchwalił „prawa kardynalne”
- 1837 – na wygnaniu zmarła była królowa Niderlandów Hortensja de Beauharnais (na portrecie autorstwa François Gérarda wraz ze zmarłym w dzieciństwie synem Napoleonem Karolem), pasierbica Napoleona Wielkiego, matka Napoleona III
- 1917 – urodziła się węgierska pisarka Magda Szabó, autorka poczytnych powieści dla młodzieży, m.in. Tajemnica Abigél i Bal maskowy
- 1962 – premiera Love Me Do, pierwszego singla grupy The Beatles; tegoż dnia premiera filmu Doktor No z Seanem Connerym i Ursulą Andress w rolach głównych, pierwszej kinowej wersji przygód brytyjskiego Agenta 007
- 1972 – Jean-Marie Le Pen założył Front Narodowy
- 2007 – zmarł polski pisarz, leksykograf i wydawca Władysław Kopaliński (na fotografii), autor m.in. wielokrotnie wznawianych Opowieści o rzeczach powszednich, Słownika mitów i tradycji kultury i Encyklopedii „drugiej płci”; w latach 40. i 50. XX wieku był również redaktorem w Polskim Radio
2018 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1793 – Konwent Narodowy wprowadził we Francji nową rachubę dni
- 1813 – w bitwie pod Moraviantown w trakcie wojny brytyjsko-amerykańskiej poległ wódz Szaunisów Tecumseh (na portrecie)
- 1868 – Sejm Krajowy objął ochroną „zwierzęta alpejskie” – świstaka (Marmota marmota latirostris) i kozicę (Rupicapra rupicapra)
- 1913 – urodził się varsavianista Stanisław Żaryn, historyk literatury, architekt i urbanista, konserwator zabytków (m.in. odbudowa zniszczonej przez Niemców Kolumny Zygmunta i kamienic na warszawskiej Starówce)
- 1938 – zmarła Faustyna Kowalska, polska zakonnica, mistyczka, święta; tegoż dnia zmuszony okolicznościami (narzucony układ monachijski), prezydent Czechosłowacji Edvard Beneš (na fotografii) złożył dymisję
- 1983 – Norweski Komitet Noblowski ogłosił decyzję o przyznaniu Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla
2019 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1864 – urodził się Louis Lumière, francuski wynalazca, jeden z pionierów kinematografii, wraz ze starszym bratem Augustem wynalazca m.in.: kinematografu oraz techniki autochromu pozwalającej wykonywać barwne fotografie na płytach szklanych (na ilustracji Louis Lumière z mikroskopem i probówkami – fotografia wykonana metodą autochromu)
- 1939 – najprawdopodobniej około 4 nad ranem rozstrzelano 38 obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku
- 1944 – minął 66. dzień od wybuchu powstania warszawskiego: ostatnie oddziały żołnierzy Armii Krajowej odmaszerowały do niewoli niemieckiej – więcej na temat wydarzeń 5 października w kalendarium; bilans powstania: ok. 18 tys. poległych powstańców z Armii Krajowej, ok. 3,5 tys. poległych „kościuszkowców” z 1 Armii Wojska Polskiego i trudna do określenia liczba (wg niektórych szacunków do ok. 180 tys.) zabitych cywilów, ok. 5 tys. żołnierzy uznano za zaginionych, a ok. 25 tys. powstańców zostało rannych – więcej w osobnym artykule o skutkach powstania warszawskiego
- 1944 – urodził się polski wokalista, pianista i kompozytor Andrzej Zieliński, założyciel zespołu Skaldowie
- 1969 – premiera pierwszego odcinka Latającego cyrku Monty Pythona w BBC One
- 1974 – urodził się polski skoczek narciarski Robert Mateja (na fotografii), pięciokrotny mistrz Polski w skokach narciarskich
- 2004 – zmarł biochemik brytyjski pochodzenia nowozelandzkiego Maurice Wilkins, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny
2020 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 610 – Herakliusz został koronowany na cesarza bizantyńskiego
- 1880 – zmarł francuski kompozytor pochodzenia niemieckiego Jacques Offenbach (na portrecie), twórca operetek, m.in. Piękna Helena, Orfeusz w piekle (do odsłuchania finałowa część uwertury z charakterystycznym kankanem, pochodząca z operetki „Orfeusz w piekle”)
- 1905 – Wilbur Wright odbył rekordowy, 39-minutowy lot własnej konstrukcji samolotem Flyer III na dystansie 24,5 mili
- 1910 – w Portugalii, w wyniku rewolucji, która obaliła monarchię Manuela II, została proklamowana republika
- 1955 – urodził się polski kompozytor muzyki filmowej Michał Lorenc
- 1960 – na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie rozegrano pierwszy mecz przy sztucznym oświetleniu
- 1975 – urodziła się brytyjska aktorka filmowa Kate Winslet (na fotografii)
2021 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1921 – w Londynie Catherine Amy Dawson Scott założyła PEN Club – międzynarodowe stowarzyszenie pisarzy; tegoż dnia w Liechtensteinie przyjęto nową konstytucję wprowadzającą ustrój monarchii konstytucyjnej w miejsce dotychczasowej monarchii absolutnej
- 1936 – urodził się czeski pisarz i dramaturg Václav Havel (na fotografii), uczestnik Praskiej Wiosny, współzałożyciel Karty 77, ostatni czechosłowacki i pierwszy czeski prezydent
- 1951 – urodzili się: polski aktor Adam Ferency, oraz irlandzki wokalista i kompozytor Bob Geldof
- 2001 – zmarł polski grafik, twórca filmów animowanych Jan Lenica, przedstawiciel polskiej szkoły plakatu
- 2011 – zmarł amerykański przedsiębiorca i wynalazca Steve Jobs, współzałożyciel Apple Inc. (na fotografii)
2022 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1712 – urodził się wenecki malarz Francesco Guardi specjalizujący się w tworzeniu wedut – głównym tematem jego twórczości była architektura i pejzaże rodzinnego miasta (na ilustracji widok Canal Grande z Pałacem Dożów)
- 1767 – rozpoczął obrady sejm repninowski, który pod moskiewskimi bagnetami uchwalił tzw. prawa kardynalne
- 1837 – na wygnaniu zmarła była królowa Niderlandów Hortensja de Beauharnais (na portrecie autorstwa François Gérarda wraz ze zmarłym w dzieciństwie synem Napoleonem Karolem), pasierbica Napoleona Wielkiego, matka Napoleona III
- 1917 – urodziła się węgierska pisarka Magda Szabó, autorka poczytnych powieści dla młodzieży, m.in. Tajemnica Abigél i Bal maskowy
- 1962 – premiera filmu Doktor No z Seanem Connerym i Ursulą Andress w rolach głównych, pierwszej kinowej wersji przygód brytyjskiego Agenta 007; tegoż dnia premiera Love Me Do, pierwszego singla grupy The Beatles
- 1972 – Jean-Marie Le Pen założył Front Narodowy
2023 – ekspozycja na SG[edytuj kod]
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1713 – urodził się Denis Diderot, główny twórca Encyklopedii, francuski pisarz i filozof, autor powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego pan
- 1763 – zmarł, wybrany w 1733 r. pod moskiewskimi bagnetami na króla Polski, elektor saski Fryderyk August; w Rzeczypospolitej panował jako August III
- 1813 – w bitwie pod Moraviantown w trakcie wojny brytyjsko-amerykańskiej poległ wódz Szaunisów Tecumseh (na portrecie)
- 1913 – urodził się varsavianista Stanisław Żaryn, historyk literatury, architekt i urbanista, konserwator zabytków (m.in. odbudowa zniszczonej przez Niemców Kolumny Zygmunta i kamienic na warszawskiej Starówce)
- 1953 – Earl Warren został przewodniczącym Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych; 10 lat później przewodniczył komisji śledczej mającej za zadanie zbadać okoliczności zamachu w Dallas
- 1963 – urodził się Krzysztof Król, działacz opozycji demokratycznej w epoce PRL, członek Konfederacji Polski Niepodległej i poseł na Sejm RP z jej listy
- 1983 – Norweski Komitet Noblowski ogłosił decyzję o przyznaniu Lechowi Wałęsie (na fotografii z roku 1980) Pokojowej Nagrody Nobla