Ciemnobiałka niska
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
ciemnobiałka niska |
| Nazwa systematyczna | |
| Melanoleuca humilis (Pers.) Pat. Essai Tax. Hyménomyc. (Lons-le-Saunier): 159 (1900) | |
Ciemnobiałka niska (Melanoleuca humilis (Pers.) Pat.) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melamoleuca, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Agaricus humilis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1935 r. Narcisse Théophile Patouillard, przenosząc go do rodzaju Melanoleuca[1]. Ma 6 synonimów naukowych[2].
Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 3–10 (13) cm, za młodu wypukły, później płasko wypukły. Powierzchnia naga lub lekko oprószona, ciemnoczerwonobrązowa, brązowoszara, środek nieco ciemniejszy, brzeg długo zakrzywiony w dół, aksamitnie matowy do jedwabistego[4].
Przyrośnięte, początkowo białe, później kremowe, gęste, brzuchate[4].
Kasztanowobrązowy, ciemnobrązowy z białawym wierzchołkiem, nieco pogrubioną podstawą i białą grzybnią u podstawy, pokryty włókienkami coraz bardziej brązowymi w kierunku podstawy, w całości grubo oprószony[4].
Kremowo biały o łagodnym smaku[4].
Żółtawy, ochrowożółty. Zarodniki 7–8 × 4–5 µm[4].
- Gatunki podobne
Ciemnobiałka bulwiastotrzonowa (Melanoleuca stridula), ciemnobiałka ciemna (Melanoleuca melaleuca), ciemnobiałka krótkotrzonowa (Melanoleuca brevipes), ciemnobiałka płowa (Melanoleuca cognata)[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 6 stanowisk z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku w Polsce nie są znane[3]. W późniejszych latach podano następne stanowiska[6].
Naziemny grzyb saprotroficzny[3]. Rośnie na poboczach dróg i ścieżkach leśnych, łąkach, w parkach. Owocniki tworzy od wiosny do późnej jesieni[4].
Jest grzybem jadalnym, ale mało smacznym[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-07-10] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-07-10] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 435, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h Niedriger Weichritterling [online], 123Pilzsuche [dostęp 2023-07-10] (niem.).
- ↑ Występowanie Melanoleuca humilis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-07-10] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-10].