Chleb maltański
 Maltański piec chlebowy | |
| Rodzaj | |
|---|---|
| Kuchnia | |
| Miejsce powstania | |
Chleb maltański (malt. Il-Ħobż tal-Malti; tal-malti) – chleb na zakwasie wypiekany na Malcie w kamiennych piecach[1] opalanych drewnem[2]. Przygotowywany w wielu kształtach i w lokalnych odmianach, ten chleb jest podstawą niemal każdej maltańskiej kuchni. Jego składnikami są mąka, zakwas (lub drożdże), woda i sól[3].
Ten tradycyjny chleb jest wypiekany przy użyciu wielowiekowych technik, które przetrwały do dziś z niewielkimi zmianami. Maltańscy piekarze nie używają komercyjnych drożdży, ale polegają na naturalnych starterach. Kawałek starego kwaśnego ciasta jest włączany do świeżej partii i napowietrza ciasto, nadając mu przewiewny środek do żucia o wyjątkowym smaku i konsystencji[1][4].
Głównym centrum wypieku chleba na Malcie jest Qormi[1], znane jako Casal Fornaro, co oznacza „miasto piekarzy”[5][6]. Il-Ħobż tal-Malti ma na Malcie swój festiwal pod nazwą Lejl f'Casal Fornaro (Noc w Casal Fornaro); odbywa się on w Qormi w trzecią sobotę października[7][8]. Sztuka pieczenia chleba uważana jest na Malcie za wymierającą[9].
Maltańczycy przeważnie jedzą swój chleb z oliwą z oliwek (nazywa się wówczas Ħobż biż-żejt): chleb naciera się pomidorami (jak w katalońskim pa amb tomàquet) lub pastą pomidorową, skrapia oliwą z oliwek i wypełnia mieszanką, w skład której wchodzi tuńczyk, oliwki, kapary, cebula, bigilla i ġbejna, albo tylko jeden wybrany z tych składników[1][3][10].
Idiomy w języku maltańskim odnoszące się do chleba[11]:
- malt. Ħobżu maħbuż („Jego chleb jest upieczony”) – ta osoba jest zamożna, dobrze sytuowana;
- malt. Tilef ħobżu („Stracił swój chleb”) – ta osoba straciła pracę, źródło dochodu;
- malt. X'ħobż jiekol dan?[12] („Jaki chleb on jada?”) – wyrażenie używane podczas dociekania charakteru danej osoby;
- malt. Jeħtieġu bħall-ħobż li jiekol („Potrzebuje tego, jak codziennego chleba”) – używane, gdy człowiek bardzo czegoś potrzebuje;
- malt. Ħaga li fiha biċċa ħobż ġmielha („To daje dużo chleba”) – używane do opisania dochodowego przedsięwzięcia;
- malt. Ma fihiex ħobż („To nie daje chleba”) – używane do opisania nierentownego przedsięwzięcia.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Malta’s Traditional Maltese Bread. The Phoenicia, 2021-11-16. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-09)]. (ang.).
- ↑ The culinary art and culture of ‘Il-Ftira Maltija’ has been recognized by UNESCO. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2020-12-17. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-18)]. (ang.).
- ↑ a b 4 Most Popular Maltese Breads #01 Ħobż tal-Malti. tasteatlas, 2021-08-25. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-13)]. (ang.).
- ↑ Malta: Ħobż Malti (Maltese Bread). European cuisines. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-21)]. (ang.).
- ↑ J. Cassar Pullicino. Social Aspects of Maltese Nicknames. „Scientia”. 22 (2), s. 87, 1956. (ang.).
- ↑ James Piscopo: Qormi's Casal Fornaro: ‘a night where culture comes to life’. [w:] MaltaToday [on-line]. 2012-09-07. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-29)]. (ang.).
- ↑ Lejl f'Casal Fornaro. [w:] TVM News [on-line]. 2017-10-20. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-29)]. (ang.).
- ↑ Joanna Demarco: Must visit this week: Qormi, the home of Maltese bread, for Lejl f'Casal Fornaro. GuideMeMalta.com, 2018-10-16. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-29)]. (ang.).
- ↑ Dayna Camilleri Clarke: Watch: The rising cost of bread and Malta’s dying art. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2018-08-06. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-18)]. (ang.).
- ↑ 7 Ways To Use Maltese Bread That Will Have You Salivating. Lovin Malta, 2017-01-21. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-18)]. (ang.).
- ↑ Carmel Cassar: Fenkata: An emblem of Maltese peasant resistance?. Ministry for Youth and the Arts, 1994. (ang.).
- ↑ Jen Rose Smith: 50 of the world's best breads. CNN Travel, 2022-05-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-25)]. (ang.).