Bosra (Edom)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Busajra
‏بصيرا‎
ilustracja
Państwo

 Jordania

Muhafaza

At-Tafila

Populacja (2015)
• liczba ludności


10 587

Położenie na mapie Jordanii
Mapa konturowa Jordanii, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Busajra”
30,745843°N 35,603919°E/30,745843 35,603919

Bosra (hebr. Boṣrāh), Bostra – miasto biblijne w północnym Edomie. Dzisiejsze El-Buṣēra[1] leżące na płaskowyżu na wschód od doliny Araba, ok. 48 km na południe od Morza Martwego, na terytorium Jordanii. Obecnie w tym miejscu znajduje się jordańskie miasto Busajra, o populacji 10 587 (2015)[2]..

W świadectwie biblijnym[edytuj | edytuj kod]

Ojczyzna króla Jobaba, syna Zeracha, panującego „zanim Izraelici mieli króla” (Rdz 36,33, 1 Krn 1,44). Najpewniej też wspomniane przez Psalmistę „miasto warowne” (Ps 108,11). Nie tylko Księga Amosa mówi o „pałacach Bosry” (Am 1,12), lecz również ze wzmianek w Księdze Izajasza (Iz 34,6; 63,1) wnioskować można o szczególnym znaczeniu tego miejsca. Sądząc ze sformułowania zawartego w proroctwie Jeremiasza, mogło ono pełnić funkcję stolicy kraju Edomitów (Jr 49,13)[3].

Badania i znaleziska[4][edytuj | edytuj kod]

Prowadzonymi w latach 1971–1974 wykopaliskami kierował C. M. Bennett. Zajmujące powierzchnię 8 ha miasto usytuowane jest na ostrodze opadającej w kierunku północnym i otoczone murem kazamatowym wzniesionym najpewniej w epoce żelaza II (1000–587 p.n.e.); niewielkie przejście w nim umożliwiało dostęp do odległego o ok. 2 km źródła. Stwierdzono początek osadnictwa w tym miejscu w IX w. p.n.e. i jego ciągłość aż do końca panowania asyryjskiego w VII w. p.n.e.

Na akropolu miasta odkryto dwa chronologicznie kolejne pałace. Większa, starsza budowla (o wymiarach 77 x 38 m), którą odsłonięto tylko w części wschodniej, miała pomieszczenia skupione dokoła dwóch dziedzińców wewnętrznych. Z wejściem od wschodniego dziedzińca, część zachodnia stanowiła zapewne trakt mieszkalny. Pałac młodszy (48 x 36 m) odznaczał się regularnym rozkładem pomieszczeń wokół wewnętrznego dziedzińca, typowym dla budowli z czasów asyryjskich.

Miejscową ceramikę cechuje czerwona i czarna kolorystyka naczyń, a niektóre ich kształty świadczą o wpływach asyryjskich.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. F.-M. Abel: Geographie de la Palestine, Paris 1938, t. II, s. 287.
  2. The Population of the Kingdom by Administrative Divisions, According to the General Census of Population and Housing result 2015. Population and Social Statistics Directorate Department of Population Statistics.
  3. Pośrednio również dlatego, że nazwę miasta podaną u Izajasza jako Mibbōṣēr (Iz 63,1) można utożsamiać z edomicką nazwą plemienną Mibsar (Rdz 36,42) (Bibel-Lexikon, Leipzig 1970, kol. 257).
  4. Według V. Fritz: Archeologia biblijna, dz. cyt. w bibliografii.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej (opr. A. Negev). Warszawa; Da Capo 2002, s. 70; ISBN 83-7157-461-4 [podano ISBN 82-7157-461-4
  • Volkmar Fritz: Archeologia biblijna. Mały słownik. Warszawa: Verbinum, 2005, s. 44