Boana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Boana
Gray, 1825[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – B. xerophylla
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Podrząd

Neobatrachia

Rodzina

rzekotkowate

Podrodzina

Hylinae

Rodzaj

Boana

Typ nomenklatoryczny

Rana boans Linnaeus, 1758

Gatunki

99 gatunków + 2 o statusie nomina inquirenda – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Boana – rodzaj płazów bezogonowych z podrodziny Hylinae w obrębie rodziny rzekotkowatych (Hylidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w tropikach Ameryki Środkowej i Południowej od Nikaragui do Argentyny, zamieszkuje również Trynidad i Tobago[12].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1825 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym rodzajom gadów i płazów wraz z opisem niektórych nowych gatunków, opublikowanym w czasopiśmie Annals of Philosophy[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) rzekotka wielka (R. boana).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Boana: epitet gatunkowy Rana boans Linnaeus, 1758; łac. boans ‘ryczący’, od boo ‘ryczeć’[1].
  • Hysaplesia: rodzaj Hyla Laurenti, 1768; gr. πλησιος plēsios ‘sąsiedztwo, w pobliżu’, od πελας pelas ‘blisko’, od πελαζω pelazō ‘zbliżyć się’[13]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): „Hyla punctata Daudin” (= Calamita punctatus Schneider, 1799)[14].
  • Hypsiboas: gr. ὑψιβοας hupsiboas ‘głośno krzycząca żaba’[4]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Hyla palmata Daudin, 1802 (= Rana boans Linnaeus, 1758)[15].
  • Auletris: gr. αυλητρις aulētris ‘fletnistka, flecistka’[5]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Rana boans Linnaeus, 1758[16].
  • Lobipes: łac. lobus ‘płat’[17]; pes, pedis „stopa”, od gr. πους pous, ποδος podos ‘stopa’[18]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla palmata Daudin, 1801 (= Rana boans Linnaeus, 1758).
  • Hypsipsophus: gr. ὑψι hupsi ‘na wysokości, wysoko’[19]; ψοφος psophos ‘hałas’[20]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Hyla xerophilla Duméril & Bibron, 1841 (= Hyla crepitans Wied, 1824)[15].
  • Phyllobius: gr. φυλλον phullon ‘liść’[21]; βιος bios ‘życie’[22]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla albomarginata Spix, 1824.
  • Centrotelma: gr. κεντρον kentron ‘ostry koniec, kolec’[23]; τελμα telma, τελματος telmatos ‘bagno, moczary’[24]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Hyla infulata Wied, 1824 (= Hyla albomarginata Spix, 1824)[15].
  • Hylomedusa: rodzaj Hyla Laurenti, 1768; Meduza (gr. Μεδουσα Medousa, łac. Medusa), w mitologii greckiej najmłodsza z trzech Gorgon[25]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Hyla crepitans Wied, 1825[15].
  • Cinclidium: gr. κιγκλιδις kinklidis ‘szybki, podrygujący ruch’[26]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Cinclidium granulatum Cope, 1867 (= Rana boans Linnaeus, 1758).
  • Cophomantis: gr. κωφος kōphos ‘tępy, stępiony’; μαντις mantis, μαντεως manteōs ‘żaba drzewna’[10]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Cophomantis punctillata Peters, 1870 (= Hyla geographica Spix, 1824).
  • Cincloscopus: gr. κιγκλις kinklis, κιγκλιδος kinklidos ‘otwarcie’[26]; σκοπος skopos ‘poszukiwacz’, od σκοπεω skopeō ‘badać’[27].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:

Nazwy nieprzypisane do żywej lub wymarłej populacji (nomina inquirenda)[12]:

  • Hyla palliata Cope, 1863 – nazwa ta może odnosić się do dowolnej liczby gatunków Boana[30].
  • Hypsiboas hypselops Cope, 1871 – nazwa nie związana z żadnym znanym gatunkiem[12].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Hysaplesia Boie, 1826.
  2. ↑ Młodszy homonim Cinclidium Blyth, 1842 (Aves).
  3. ↑ Nowa nazwa dla Cinclidium Cope, 1867.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c J.E. Gray. A synopsis of the genera of reptiles and Amphibia, with a description of some new species. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 214, 1825. (ang.). 
  2. ↑ H. Schlegel. Notice sur l’Erpétologie de l’île de Java; par M. Boïé (Ouvrage manuscript). „Bulletin des sciences naturelles et de géologie”. 9, s. 239, 1826. (fr.). 
  3. ↑ H. Schlegel. Herpetologische Nachrichten. „Isis von Oken”. 20, s. 294, 1826. (niem.). 
  4. ↑ a b Wagler 1830 ↓, s. 200.
  5. ↑ a b Wagler 1830 ↓, s. 201.
  6. ↑ a b c L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Wien: Braumüller et Seidel, 1843, s. 30. (łac.).
  7. ↑ Burmeister 1856 ↓, s. 97.
  8. ↑ Burmeister 1856 ↓, s. 102.
  9. ↑ E.D. Cope. On the families of the raniform Anura. „Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. Second Series. 6, s. 200, 1867. (ang.). 
  10. ↑ a b W. Peters. Über neue Amphien (Hemidactylus, Urosaura, Tropdolepisma, Geophis, Uriechis, Scaphiophis, Hoplocephalus, Rana, Entomoglossus, Cystignathus, Hylodes, Arthroleptis, Phyllobates, Cophomantis) des Königlich Zoologisch Museum. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1870, s. 650, 1870. (niem.). 
  11. ↑ E.D. Cope. Eighth contribution to the herpetology of tropical America. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 11, s. 554, 1871. (ang.). 
  12. ↑ a b c d D. Frost: Boana Gray, 1825. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-05-26]. (ang.).
  13. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 201.
  14. ↑ L.H. Stejneger. Designation of genotype of Hylaplesia Boie. „Copeia”. 1937 (2), s. 139, 1937. DOI: 10.2307/1436954. (ang.). 
  15. ↑ a b c d W.E. Duellman. Liste der rezenten Amphibien und Reptilien. Hylidae, Centrolenidae, Pseudidae. „Das Tierreich”. 95, s. 24, 1977. DOI: 10.1515/9783112420348. (niem.). 
  16. ↑ L.H. Stejneger. Herpetology of Japan and adjacent territory. „Bulletin of the United States National Museum”. 58, s. 75, 1907. (ang.). 
  17. ↑ Brown 1954 ↓, s. 493.
  18. ↑ Brown 1954 ↓, s. 600.
  19. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 122.
  20. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 211.
  21. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 196.
  22. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 36.
  23. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 50.
  24. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 258.
  25. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 151.
  26. ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 57.
  27. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 232.
  28. ↑ a b Praca zbiorowa: Zwierzęta: Encyklopedia Ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 439. ISBN 83-01-14344-4. (pol.).
  29. ↑ E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 56, seria: Leksykon Zwierząt. ISBN 83-7311-873-X. (pol.).
  30. ↑ F. Brusquetti & E.O. Lavilla. Lista comentada de los anfibios de Paraguay. „Cuadernos de Herpetología”. 20, s. 24, 2006. (hiszp.). 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Boana&oldid=73861142”