Artur Frey
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
Artur Stefan Frey (ur. 14 kwietnia 1932 w Milanówku, zm. 12 czerwca 2021 w Szczecinie) – polski prawnik, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Studiował prawo na Wydziale Prawa Uniwersytetu Łódzkiego. W dniu 10 października 1952 roku został - na wniosek Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi - skazany przez Komisję Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym na dwa lata obozu pracy "za wrogą działalność w organizacji młodzieżowej". Karę odbył w Zakładzie Karnym w Łodzi oraz w Obozie Pracy Monopol w Warszawie, pracując przymusowo przy budowie Pałacu Kultury i Nauki. We wrześniu 1953 roku został zwolniony i przywrócony na drugi rok prawa UŁ. Po ukończeniu studiów odbył aplikację sędziowską w Sądzie Wojewódzkim w Szczecinie (1956-1957). Następnie pracował w Sądzie Powiatowym w Gryfinie jako asesor (1958-1959) oraz sędzia (od 1960). W 1961 roku został radcą prawnym.
W latach 1973-1980 uczestniczył w spotkaniach Duszpasterstwa Akademickiego, organizowanych przez o. Huberta Czumę oraz w spotkaniach opozycji przedsierpniowej. Od sierpnia 1980 roku był członkiem NSZZ „Solidarność”. Współpracował z Międzyzakładową Komisją Robotniczą w Szczecinie, w ramach której współzakładał Biuro Prawne MKR. W 1981 roku był współzałożycielem i członkiem prezydium szczecińskiego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania oraz jednym z założycieli stowarzyszenia Przymierze Społeczne „Odrodzenie”. Opracowywał również raporty o łamaniu prawa.
Po ogłoszeniu stanu wojennego organizował pomoc prawną w Diecezjalnym Punkcie Pomocy. Uczestniczył w manifestacjach patriotycznych (1982), a od listopada 1983 roku był radcą prawnym Biskupiego Komitetu Charytatywno-Społecznego. W latach 1981-1989 zajmował się kolportażem prasy i wydawnictw podziemnych, a w 1988 roku był członkiem Grupy Pomocowej przy kościele św. Andrzeja Boboli w Szczecinie. Podczas strajków w 1988 roku był doradcą prawnym strajkujących w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Komunikacji Miejskiej w Szczecinie oraz Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym w szczecińskim Porcie.
Był dwukrotnie rozpracowywany przez organy bezpieczeństwa PRL: w latach 1977-1978 przez Komendę Wojewódzką Milicji Obywatelskiej w Szczecinie w ramach sprawy operacyjnego sprawdzenia o krypt. Edek oraz w latach 1984-1985 przez szczeciński Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w ramach sprawy operacyjnego sprawdzenia o krypt. Ambulans.
Od marca 1989 roku był członkiem Obywatelskiego Komitetu Porozumiewawczego Regionu Pomorze Zachodnie. Podczas wyborów parlamentarnych w 1989 roku przewodniczącym Wojewódzkiej Komisji Wyborczej do Senatu RP oraz członkiem Zespołu Prawników. W latach 1990-1994 był radnym miejskim Szczecina z ramienia OKP "Solidarność". Od 1990 roku należał do Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych oraz współzakładał i przewodniczył Komitetowi Badania Zbrodni Stalinowskich. Od 1991 roku przewodniczył Zarządowi Wojewódzkiemu Porozumienia Centrum w Szczecinie. W 2010 roku przeszedł na emeryturę.
W 2001 roku był jednym z założycieli Stowarzyszenia "Instytut Słowiańszczyzny Zachodniej"[1]. W 2010 roku otrzymał Brązowy Medal Ministra Sprawiedliwości[2], natomiast w 2018 roku został uhonorowany Złotą Odznaką Honorową Gryfa Zachodniopomorskiego[3].
Został pochowany na cmentarzu Centralnym w Szczecinie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stowarzyszenie "Instytut Słowiańszczyzny Zachodniej". rejestr.io. [dostęp 2021-07-02]. (pol.).
- ↑ Joanna Dębek: Szczecin, 40. rocznica wydarzeń Grudnia’70 – Medale Ministra Sprawiedliwości dla najbardziej zasłużonych osób, związanych z NSZZ „Solidarność” i wymiarem sprawiedliwości. www.arch.ms.gov.pl, 2010-12-17. [dostęp 2021-07-02]. (pol.).
- ↑ Odznaki dla zasłużonych. 24kurier.pl, 2018-05-09. [dostęp 2021-07-02]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sylwia Wójcikowa: Frey Artur Stefan. encysol.pl. [dostęp 2021-07-02]. (pol.).
- Grzegorz Gibas: Zmarł mecenas Artur Frey. radioszczecin.pl, 2021-06-18. [dostęp 2021-07-02]. (pol.).
- Artur Kubaj (oprac.): Koniec pewnej epoki. Wybory parlamentarne 1989 roku w województwie szczecińskim w dokumentach. przystanekhistoria.pl, 2015. [dostęp 2021-07-02]. (pol.).
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Działacze środowisk kombatanckich
- Ludzie urodzeni w Milanówku
- Ludzie związani ze Szczecinem
- Odznaczeni Odznaką Honorową Gryfa Zachodniopomorskiego
- Pochowani na cmentarzu Centralnym w Szczecinie
- Politycy Porozumienia Centrum
- Polscy działacze społeczni
- Polscy radcy prawni
- Urodzeni w 1932
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Zmarli w 2021