Agustín Stahl
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
Botanik |
Agustín Stahl (ur. 1842, zm. 1917) – portorykański botanik, jeden z pierwszych naukowców Portoryko, sporządził pierwszy opis flory Portoryko.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Stahl interesował się wieloma dziedzinami nauki, m.in. rolnictwem, archeologią, botaniką, etnologią, medycyną i zoologią[2].
Jako pierwszy sporządził pierwszy opis flory Portoryko „Estudios sobre la flora de Puerto Rico” wydany w 6 tomach w latach 1883–1888[2]. Dzieło zawierało opisy wszystkich dwuliściennych na wyspie znanych Stahlowi[2]. Stahl sporządzał swoje opisy na podstawie żywych roślin[2]. Część o jednoliściennych nie została opublikowana, podobnie jak 700 akwareli Stahla przedstawiających 687 opisywanych roślin[2] – kolorowy druk okazał się zbyt kosztowny[3]. Akwarele zaginęły i zostały odnalezione w 1922–23 w Colegio Santa Rosa w Bayamón[2]. Są to bardzo dokładne przedstawienia o wysokiej jakości artystycznej[2]. Współcześnie część akwareli (583) znajduje się w posiadaniu uniwersytetu Puerto Rico, część (137) w archiwach Instituto de Cultura Puertorriqueña w San Juan i część (10) w Office of Parques Nacionales w San Juan[2].
W latach 1882–1889 Stahl zgromadził ok. 1330 okazów roślin, w tym wiele duplikatów[2]. Jego zbiory stanowiły świadectwo wielu endemitów i roślin indukowanych na Portoryko[2]. Arrabidea chica z rodziny bignoniowatych znana jest na Portoryko z jednego okazu zebranego przez Stahla[2]. Anechites nerium z rodziny toinowatych znaleziony przez Stahla w 1888 roku, został ponownie znaleziony dopiero niedawno w Arecibo[2]. Zbiory Stahla stały się przedmiotem badań wielu naukowców, którzy na podstawie okazów Stahla ustanowili nowe taksony[2].
Jedna część kolekcji Stahla znalazła się w Berlinie i została zniszczona podczas II wojny światowej[2]. Duplikaty kolekcji znajdują się w herbariach różnych ogrodów botanicznych i placówek naukowych na całym świecie, m.in. w Berlinie, Brukseli, Kopenhadze, Genewie, Cambridge, Getyndze, Lejdzie, Monachium, Nowym Jorku, Sztokholmie, Turynie i Waszyngtonie[2].
W 1866 roku, po powrocie Stahla z Niemiec, w Portoryko narodziła się tradycja przystrajania choinki – Stahl zamieszkał w Bayamón, gdzie w ogródku przystroił świątecznie drzewko z gatunku Gesneria pedunculosa[3]. Gesneria pedunculosa nazwana jest w Puerto Rico „árbol de Navidad” (pol. drzewo Bożego Narodzenia)[3].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj bobowatych – Stahlia – został nazwany od jego nazwiska[2]. Do rodzaju Stahlia zalicza się jedynie jeden gatunek – Stahlia monosperma występujący wyłącznie w Portoryko i we wschodniej Dominikanie, sklasyfikowany jako gatunek zagrożony[2].
Imieniem Stahla nazwano także pięć gatunków: Argythamnia stahlii, Senna pendula var. stahlii, Eugenia stahlii, Lyonia stahlii i Ternstroemia stahlii[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ The International Plant Names Index: A.Stahl – Augustin Stahl 1842–1917. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r P. Acevedo-Rodrguez: Flora of Puerto Rico and the Virgin Islands: The Botanical Legacy of Agustín Stahl. [w:] Botany.si.edu [on-line]. [dostęp 2016-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-06)]. (ang.).
- ↑ a b c Maria Anderson: Agustín Stahl: Scientist Who Introduced the “Arbol de Navidad” (Christmas Tree) to Puerto Rico. [w:] Insider.si.edu [on-line]. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).