Afrotrogon prążkowany

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Afrotrogon prążkowany
Apaloderma vittatum[1]
Shelley, 1882
Ilustracja
Samiec na rysunku z książki z 1892 roku
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

trogony

Rodzina

trogony

Rodzaj

Apaloderma

Gatunek

afrotrogon prążkowany

Synonimy
  • Heterotrogon vittatus (Shelley, 1882)[2]
  • Hapaloderma vittatum (Shelley, 1882)[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Afrotrogon prążkowany[4] (Apaloderma vittatum) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny trogonów (Accipitridae), zamieszkujący Afrykę Subsaharyjską. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Afrotrogon prążkowany bywał niekiedy wydzielany do monotypowego rodzaju Heterotrogon[5]. Gatunek ten uznawany jest za monotypowy przez Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) oraz na liście ptaków świata opracowywanej we współpracy BirdLife International z autorami Handbook of the Birds of the World (5. wersja online: grudzień 2020)[6][7]. Niektórzy autorzy wydzielają populację z zachodniej części zasięgu do podgatunku camerunense[2][5], zaś populacja z wyspy Bioko bywała dawniej wydzielana do podgatunku francisci[5].

Występowanie i biotop[edytuj | edytuj kod]

Występuje w rozproszeniu w izolowanych populacjach na terenie Nigerii, Kamerunu, a także w Angoli oraz we wschodniej Afryce (spotykany w Kenii, Tanzanii, Ugandzie, wschodniej Demokratycznej Republice Konga, Malawi i Mozambiku)[3][5][8]. Zasiedla górskie tereny leśne[8]. Spotykany w przedziale wysokości 900–3000 m n.p.m.[3][5], zwykle powyżej 1600 m n.p.m.[5]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Samiec, prawdopodobnie młodociany

Długość ciała 28–30 cm; masa ciała około 55 g[5].

Upierzenie grzbietu i kupra zielone[8]. Brzuch czerwony, skrzydła i ogon ciemne[8]. Poniżej oka dwie żółte plamy nagiej skóry[8]. Pokrywy podogonowe z czarno-białym prążkowaniem[8]. Samica podobna do samca, ale o mniej intensywnym ubarwieniu[8]; różni się też tym, że ma brązową głowę i cynamonowobrązową pierś[5].

Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Ptak osiadły, prowadzi skryty tryb życia, przesiadując w ukryciu wysoko w koronach drzew[8].

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Pokarm stanowią bezkręgowce[8].

Lęgi[edytuj | edytuj kod]

Samica składa 2–3 białawe jaja wprost na dnie wnęki drzewa[8]. Ptaki odzywają się tylko w okresie lęgowym, oznajmiając zajęcie terytorium na danym terenie[8]. Wysiadywaniem jaj zajmuje się wspólnie para ptaków[8].

Status i zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje afrotrogona prążkowanego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana; w 2001 roku ptak ten opisywany był jako pospolity w swoim ograniczonym zasięgu występowania. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy ze względu na postępujące niszczenie siedlisk[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Apaloderma vittatum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c D. Lepage: Bar-tailed Trogon Apaloderma vittatum. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-09-18]. (ang.).
  3. a b c d Apaloderma vittatum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Trogonidae Lesson, 1828 - trogony - Trogons (wersja: 2021-04-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-17].
  5. a b c d e f g h Collar, N.: Bar-tailed Trogon (Apaloderma vittatum), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-09-18]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-18]. (ang.).
  7. Handbook of the Birds of the World and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 5 [online], grudzień 2020, s. 180 [dostęp 2021-09-18].
  8. a b c d e f g h i j k l David Alderton, Encyklopedia ptaków świata, Warszawa: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 276, ISBN 978-83-8172-650-4 (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]