Admirał Makarow (2015)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Admirał Makarow
Ilustracja
Klasa

fregata rakietowa

Typ

Admirał Grigorowicz

Projekt

11356M

Historia
Stocznia

Jantar, Królewiec Rosja

Położenie stępki

29 lutego 2012

Wodowanie

2 września 2015

 MW Federacji Rosyjskiej
Wejście do służby

27 grudnia 2017

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

bojowa: 4035 ton

Długość

124,8 m

Szerokość

15,2 m

Zanurzenie

4,2 m

Prędkość

32 węzły

Zasięg

4850 Mm przy 14 w

Uzbrojenie
• 1×VIII-komorowa wyrzutnia pionowa pocisków woda-woda 3M55 Oniks lub woda-ziemia / woda-woda / rakietotorped Kalibr (8 pocisków)
• 2×XII pionowych wyrzutni Sztil-1 pocisków plot. 9M317M (24 pociski)
• 8 wyrzutni pocisków plot. Igła-1
• 1 armata uniwersalna 100 mm A-190
• 2 działka plot./prak. 30 mm AK-630M
• 1×XII wyrzutnia rbg RBU-6000 (96 bomb)
Wyrzutnie torpedowe

4 wyrzutnie torped pop 533 mm

Wyposażenie lotnicze
śmigłowiec Ka-27

Admirał Makarow (ros. Адмирал Макаров) – fregata rakietowa Floty Czarnomorskiej Federacji Rosyjskiej typu Admirał Grigorowicz (projektu 11356M) z początku XXI wieku; kolejny okręt o tej nazwie, nadanej na cześć admirała Stiepana Makarowa. Do służby weszła w grudniu 2017. Brała udział w inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. 6 maja 2022 roku pojawiły się w mediach informacje o uszkodzeniu lub nawet zatopieniu jednostki, lecz wiadomość tę zdementowano. Od maja tego roku okręt flagowy Floty Czarnomorskiej.

Ma około 4 tysiące ton wyporności, 124,8 metrów długości oraz 15,2 metrów szerokości. Napęd stanowią turbiny gazowe, pozwalające na osiąganie prędkości do 32 węzłów. Uzbrojenie główne składa się z armaty kalibru 100 mm i pionowych wyrzutni pocisków przeciwlotniczych średniego zasięgu Sztil-1 oraz pocisków przeciwokrętowych Oniks lub manewrujących Kalibr.

Budowa[edytuj | edytuj kod]

„Admirał Makarow” w Petersburgu, 2018
„Admirał Makarow” w Petersburgu, lipiec 2017

„Admirał Makarow” był trzecią zbudowaną fregatą rakietową projektu 11356M. Fregaty te, zaprojektowane i zbudowane w Rosji, były pierwszymi większymi okrętami nawodnymi nowo zbudowanymi dla Floty Czarnomorskiej po rozpadzie ZSRR[1]. Ich konstrukcja wywodzi się z powstałych na zamówienie Indii fregat typu Talwar, stanowiących z kolei rozwinięcie wcześniejszych radzieckich projektów[1]. W odróżnieniu od starszych okrętów, charakteryzowały się one między innymi wprowadzeniem nowoczesnego ukształtowania burt kadłuba i nadbudówek zgodnie z wymogami trudnowykrywalności (stealth)[1].

Stępkę pod budowę „Admirała Makarowa” położono w stoczni Jantar w Królewcu 29 lutego 2012 roku, a okręt wodowano 2 września 2015 roku[2]. We wrześniu 2017 roku zakończył państwowe próby odbiorcze[3]. Okręt następnie wszedł do służby 27 grudnia 2017 roku[2].

Skrócony opis[edytuj | edytuj kod]

Długość całkowita fregaty wynosi 124,8 m, a szerokość maksymalna 15,2 m[4]. Zanurzenie przy wyporności bojowej wynosi 4,2 m, a razem z gruszką dziobową 5,8 m[4]. Wyporność normalna wynosi 3300 ton, bojowa: 4035 ton, a wyporność pełna: 4500 ton[4]. Napęd stanowią cztery turbiny gazowe w układzie COGAG, napędzające dwie śruby: dwie marszowe i dwie mocy szczytowej, o łącznej mocy 60 900 KM (45 400 kW)[4]. Pozwala on na osiąganie prędkości maksymalnej 30 węzłów, a krótkotrwałej 32 węzły[5]. Zasięg pływania z prędkością ekonomiczną 14 węzłów wynosi 4850 mil morskich, a przy prędkości 30 węzłów wynosi 700 mil morskich[5].

Główny system uzbrojenia ofensywnego stanowi ośmiokomorowa wyrzutnia pionowa w części dziobowej dla ośmiu pocisków manewrujących. Można wystrzeliwać z niej pociski przeciwokrętowe 3M55 Oniks lub pociski manewrujące rodziny Kalibr: przeciwokrętowe 3M-54, woda-ziemia 3M-14 lub rakietotorpedy 91RE1[6]. Brak jest uniwersalnych pocisków, wymuszający ograniczenie zestawu zabieranych pocisków służących do zwalczania konkretnych celów[6]. Drugim systemem uzbrojenia rakietowego są dwa 12-komorowe bloki pionowych wyrzutni Sztil-1 (Tornado) pocisków przeciwlotniczych średniego zasięgu 9M317M[6]. Pociski te mogą zwalczać cele powietrzne na wysokości do 15 000 m i w odległości do 50 km, a w razie konieczności także cele nawodne[4]. Wyrzutnie umieszczone są na pokładówce na dziobie, między armatą a wyrzutniami pocisków Oniks/Kalibr[7]. Uzbrojenie rakietowe uzupełnia osiem wyrzutni przenośnych pocisków krótkiego zasięgu 9K38 Igła-1[4].

Uzbrojenie artyleryjskie składa się z szybkostrzelnej armaty uniwersalnej kalibru 100 mm A-190, umieszczonej na dziobie, w wieży o zmniejszonej skutecznej powierzchni odbicia[4]. Całkowity zapas amunicji wynosi 480 pocisków[4]. Jako zestaw obrony bezpośredniej służą dwa działka wielolufowe 30 mm AK-630M, rozmieszczone po bokach hangaru na rufie[7]. Artyleria kierowana jest radarowo. Okręt ponadto przenosi broń maszynową[7].

Broń podwodną stanowią przede wszystkim cztery wyrzutnie torped kalibru 533 mm, służące przede wszystkim do odpalania ciężkich torped przeciwpodwodnych różnych wzorów[2]. Ich uzupełnienie stanowi pojedyncza dwunastoprowadnicowa wyrzutnia rakietowych bomb głębinowych RBU-6000, o zasięgu 5800 m, z zapasem 96 bomb[2]. Możliwości zwalczania okrętów podwodnych zwiększa śmigłowiec pokładowy Ka-27, ze stałym hangarem i lądowiskiem na rufie[2].

Okręt ma stosunkowo bogaty zestaw sensorów, aczkolwiek złożony głównie z nowych wersji urządzeń wywodzących się z czasów ZSRR, umiarkowanie nowoczesnych[5]. Składa się on z dwóch radarów obserwacji powietrznej i nawodnej (MR-760MA Friegat-M2EM i MR-352 Pozitiw-E), dwóch radarów wykrywania celów niskolecących MR-212 Wajgacz-Najada, radarów naprowadzania pocisków przeciwlotniczych i pocisków Kalibr, radaru artyleryjskiego oraz systemu hydrolokacyjnego[8]. Posiada również urządzenia walki radioelektronicznej[8].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Po podniesieniu bandery 27 grudnia 2017 w Królewcu, załoga okrętu szkoliła się na Morzu Bałtyckim[9]. 29 lipca 2018 roku „Admirał Makarow” wziął udział w paradzie w Petersburgu z okazji dnia marynarki, a w sierpniu rozpoczął przejście na Morze Czarne, pełniąc po drodze służbę na Morzu Śródziemnym[9]. 5 października 2018 roku przybył po raz pierwszy do docelowej bazy Floty Czarnomorskiej w Sewastopolu[10]

Od listopada 2018 do początku marca 2019 roku pełnił służbę w składzie rosyjskiego stałego zespołu na Morzu Śródziemnym[11]. Od września do grudnia 2019 roku ponownie pełnił służbę na Morzu Śródziemnym, w tym we wrześniu odbył wizytę na Korfu z dowódcą Floty Czarnomorskiej wiceadmirałem Igorem Osipowiczem w ramach uroczystości tygodnia rosyjskiego na Wyspach Jońskich, w listopadzie uczestniczył w ćwiczeniach z marynarką Algierii, a w grudniu z marynarką Syrii[12]. Na początku 2020 roku ponownie odbył rejs na Morze Śródziemne i Morze Czarne z bliźniaczą fregatą „Admirał Essen”, powracając do bazy 10 kwietnia, po przejściu dwutygodniowej kwarantanny w związku z epidemią Covid-19[13]. Kolejny rejs na Morze Śródziemne odbył od czerwca do października 2020 roku[14]. Na Morzu Śródziemnym ponownie operował od maja do sierpnia 2021 roku[15]

Okręt wziął udział w inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. 22 marca zniszczył pociskiem przeciwlotniczym systemu Sztil-1 ukraiński okręt-bazę nurków „Netiszyn” (proj. 535 Krab), który uszkodzony wyrzucił się na mieliznę[16][a]. 6 maja 2022 r. pojawiły się w mediach informacje o jego poważnym uszkodzeniu lub nawet zatopieniu przez Siły Zbrojne Ukrainy przy użyciu rakiet typu Neptun[17][18], które uderzyć miały w okręt 5 maja, wywołując jego pożar[19]. 7 maja media zdementowały te informacje, podając, że okrętem, który tego dnia zniszczono, nie był „Admirał Makarow”, lecz kuter desantowy typu Serna[20], który nie został trafiony Neptunami, lecz z drona Bayraktar w rejonie Wyspy Wężowej[21].

W drugiej połowie maja 2022 roku „Admirał Makarow” został okrętem flagowym Floty Czarnomorskiej, po zatopionym krążowniku „Moskwa[22].

Prawdopodobnie został uszkodzony w nieznanym stopniu w ataku ukraińskich bezzałogowych łodzi wybuchowych na okręty na redzie Sewastopola w nocy 28/29 października 2022 roku – z ujawnionego przez stronę ukraińską nagrania wynika skuteczny atak na fregatę projektu 11356M, identyfikowaną jako „Admirał Makarow”[23]. Późniejsze informacje określały uszkodzenia jako nieznaczne[24]. Do ataku użyto 7–8 łodzi Mykoła-3[24]. Był to pierwszy atak tego typu na rosyjskie okręty, a podczas niego uszkodzony też został trałowiec „Iwan Gołubiec[24].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Okręty-bazy nurków proj. 535 miały wyporność 300 ton (A.S. Pawłow: Wojenno-Morskoj Fłot Rossji i SNG 1992 g., Jakuck, 1992, s. 138)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Lipiecki 2018 ↓, s. 88-89.
  2. a b c d e Lipiecki 2018 ↓, s. 98.
  3. В состав Военно-Морского Флота войдет фрегат «Адмирал Макаров» проекта 1135.6. Ministerstwo Obrony Rosji, 15 września 2017. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  4. a b c d e f g h Lipiecki 2018 ↓, s. 96.
  5. a b c Lipiecki 2018 ↓, s. 92.
  6. a b c Lipiecki 2018 ↓, s. 95.
  7. a b c Lipiecki 2018 ↓, s. 97.
  8. a b Lipiecki 2018 ↓, s. 93-94.
  9. a b Новейший фрегат «Адмирал Макаров» начал переход на Черноморский флот. Ministerstwo Obrony Rosji, 18 sierpnia 2018. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  10. Новейший фрегат Черноморского флота «Адмирал Макаров» впервые прибыл в Севастополь. Ministerstwo Obrony Rosji, 5 października 2018. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  11. Фрегат Черноморского флота «Адмирал Макаров» завершил выполнение задач в Средиземном море. Ministerstwo Obrony Rosji, 4 marca 2019. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  12. Фрегат «Адмирал Макаров» Черноморского флота возвращается в Севастополь. Ministerstwo Obrony Rosji, 23 grudnia 2019. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  13. Фрегаты «Адмирал Макаров» и «Адмирал Эссен» Черноморского флота вернулись в Севастополь. Ministerstwo Obrony Rosji, 10 kwietnia 2020. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  14. Фрегат «Адмирал Макаров» Черноморского флота проходит проливы Дарданеллы и Босфор. Ministerstwo Obrony Rosji, 19 października 2020. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  15. Фрегат «Адмирал Эссен» Черноморского флота проходит черноморские проливы в направлении Средиземного моря. Ministerstwo Obrony Rosji, 7 sierpnia 2021. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  16. Tomasz Grotnik. Wojna morska o Ukrainę. „Wojsko i Technika”. Nr 4/2022, s. 76, kwiecień 2022. 
  17. Bartosz T. Wieliński: Po „Moskwie” – „Makarow”? Ukraińcy uszkodzili kolejny rosyjski okręt wojenny. wyborcza.pl, 2022-05-06. [dostęp 2022-05-06]. (pol.).
  18. Paweł Kryszczak: Najpierw Moskwa, teraz Admirał Makarow. Ukraińskie Neptuny miały upolować kolejny rosyjski okręt. [w:] ŚWIAT, Niezależna.pl [on-line]. Słowo Niezależne Sp. z o.o., Warszawa, 6 maja 2022. [dostęp 2022-05-06]. (pol.).
  19. Юрій Братюк: У Чорному морі горить російський фрегат «Адмірал Макаров», – ЗМІ. ZAXID.NET, 2022-05-06. [dostęp 2022-05-06]. (ukr.).
  20. «Адмірала Макарова», найімовірніше, не підбивали. Без офіційних підтверджень наявні докази сумнівні. texty.org.ua, 2022-05-07. [dostęp 2022-05-08]. (ukr.).
  21. Оператори сьорбають чай. З'явилося повне відео з ударом Bayraktar по катеру росіян біля Зміїного. LIGA.net, 2022-05-07. [dostęp 2022-05-08]. (ukr.).
  22. Boyko Nikolov: Krivak IV-class with 32 VLS cells replaces the sunk Moskva cruiser. bulgarianmilitary.com, 20 maja 2022. (ang.).
  23. Maksymilian Dura: Atak łodzi kamikaze na Sewastopol. Dwa rosyjskie okręty trafione. Defence24, 29 października 2022.
  24. a b c Marcin Chała. Nawodne bezzałogowce uderzeniowe w wojnie na Ukrainie. „Wojsko i Technika”. Nr 9/2023, s. 96, wrzesień 2023. Warszawa: Zespół Badań i Analiz Militarnych. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]