Abdyl Ypi
 Abdyl Ypi (1920) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| prefekt obwodu Durrës | |
| Okres |
od ? |
.svg){kind=small}
| |
Abdyl bej Ypi (ur. 1876 w Kolonjë, zm. 15 stycznia 1920 w Durrës) – albański polityk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Zaangażował się w działalność polityczną na rzecz niepodległości Albanii[1][2]. Wspierał działalność polityczną młodoturków, a po przeprowadzonej przez nich rewolucji został prezesem Albańskiego Klubu w Konstantynopolu[3][2]. W listopadzie 1908 wziął udział w kongresie manastirskim[3].
Po odzyskaniu niepodległości przez Albanię pełnił funkcję prefekta obwodu Durrës, jednak w sierpniu 1919 został z niej odwołany, gdyż sprzeciwiał się powołanemu w grudniu 1918 roku prowłoskiemu rządowi Turhana Paszy Përmetiego[2]. Z jego inicjatywy zorganizowano kongres w Lushnji, który odbywał się od 28 do 31 stycznia 1920 roku[2]. Sam Ypi nie pojawił się na tymże kongresie, gdyż 15 stycznia zginął w zamachu[4][5]. W tym dniu przybył około godziny 18:30 do szkoły w Durrës, gdzie miał spotkać się m.in. z ministrem poczt i telegrafów Mustafą Krują[4]; w rzeczywistości była to pułapka zaplanowana przez władze obwodu Durrës, dążące do tego, by kongres w Lushnji zakończył się niepowodzeniem[2]. Został zastrzelony przez Sulejmana Merlikę[4]. Na miejscu był także dziennikarz Sali Xhuka, wtajemniczony w plan zabójstwa Ypiego; został on oskarżony o współudział w przestępstwie i skazany na 10 lat pozbawienia wolności, jednak został wypuszczony po 4 latach odbywania kary[4].
Poglądy[edytuj | edytuj kod]
Według tajnego raportu sporządzonego przez jednego z brytyjskich admirałów, Abdyl Ypi współpracował z Esadem Paszą Toptanim oraz żywił sympatię do Grecji oraz Serbii, jednak pod koniec swojego życia został turkofilem[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pearson 2004 ↓.
- ↑ a b c d e Kush ishte Abdyl Ypi?. gazetadita.al, 2015-09-12. [dostęp 2019-01-28]. (alb.).
- ↑ a b Skëndi 1967 ↓, s. 354.
- ↑ a b c d e Roland Qafoku: Historia e panjohur: Si u vra Avdyl Ypi, organizator i “Kongresit të Lushnjës”, krahu i djathtë i Esad Toptanit dhe turkofil i zjarrtë. gazetatema.net, 2018-03-18. (alb.).
- ↑ Dervishi 2008 ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stavro Skëndi, The Albanian National Awakening, 1967, ISBN 978-1-4008-4776-1.
- Owen Pearson, Albania and King Zog: Independence, Republic and Monarchy, 1908-1939, 2004, ISBN 978-1-84511-013-0.
- Kastriot Dervishi, Plumba politikës: historitë e përgjakjes së politikanëve shqiptarë, 2008, ISBN 978-99943-56-43-0.