Nornikowiec górski
| Neodon sikimensis[1] | |||
| Horsfield, 1851[2] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
nornikowiec górski | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[9] | |||
 | |||
Nornikowiec górski[10] (Neodon sikimensis) – gatunek ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae), występujący w Himalajach[9][11].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Nornikowiec górski występuje w oddzielnych populacjach we wschodnich Himalajach od środkowego i wschodniego Nepalu przez Sikkim i skrajnie północny Bengal Zachodni (północno-wschodnie Indie) po Bhutan i południowo-wschodnią Wyżynę Tybetańską (Chińska Republika Ludowa)[12].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1851 roku Thomas Horsfield nadając mu nazwę Neodon sikimensis[2]. Holotyp pochodził z Sikkim, w Indiach[11]. Toczy się wiele dyskusji na temat autora i daty opisu holotypu[3]; wymaga to wyjaśnienia[12].
W dawniejszych ujęciach systematycznych N. sikimensis umieszczany był w Pitymys lub Microtus, a czasem jako jeden gatunek z N. irene[12]. Te dwa gatunki można rozdzielić na podstawie morfologii i genetyki[12] (N. sikimensis jest większy i różnią je szczegóły budowy ciała[11]). Populacja na północ od Himalajów może być odrębnym, nienazwanym gatunkiem[12]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[12].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 97–121 mm, długość ogona 30–52 mm, długość ucha 11–16 mm, długość tylnej stopy 17–22 mm; masa ciała 27–49 g[14].
Biologia[edytuj | edytuj kod]
W zachodniej części zasięgu żyje powyżej 2500 m n.p.m., w Tybecie spotykany jest od 2100 do 3700 m n.p.m. Prowadzi dzienny tryb życia, kopie nory. Jest towarzyski, żyje w grupach liczących do 20 osobników. Zamieszkuje łąki piętra alpejskiego i gęste zarośla na skraju lasów rododendronów i lasów iglastych. Kryje się pod krzewami, skałami i ściółką leśną; rzadko wychodzi na otwarty teren[9].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Jest on uznawany za gatunek najmniejszej troski. Występuje w obszarach chronionych, takich jak Park Narodowy Langtang i Obszar Chroniony Kanczendzonga w Nepalu. Nie jest chroniony prawnie w żadnym państwie. Może mu grozić utrata i degradacja środowiska związana z wycinką drzew prowadzoną na niewielką skalę, wprowadzenie obcych gatunków do ekosystemu i w pewnym stopniu drapieżnictwo ze strony domowych kotów i psów[9].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Neodon sikimensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c T. Horsfield: A catalogue of the mammalia in the Museum of the Hon. East-India Company. London: Printed by J. & H. Cox, 1851, s. 146. (ang.).
- ↑ a b Y. Kaneko & Ch. Smeenk. The author and date of publication of the Sikkim vole Microtus sikimensis. „Mammal Study”. 21, s. 161–164, 1996. (ang.).
- ↑ T. Horsfield. Brief notice of several Mammalia and Birds discovered by B. H. Hodgson, Esq., in Upper India. „The Annals and Magazine of Natural History”. Second series. 3, s. 203, 1894. (ang.).
- ↑ Gray 1863 ↓, s. 10.
- ↑ Gray 1863 ↓, s. 11.
- ↑ E. Blyth: Catalogue of the Mammalia in the Museum Asiatic Society. Calcutta: Savielle & Cranenburgh, 1863, s. 125. (ang.).
- ↑ G.S. Miller. Genera and Subgenera of Voles and Lemmings. „North American Fauna”. 12, s. 16, 1896. (ang.).
- ↑ a b c d S. Molur, Neodon sikimensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-28] (ang.).
- ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Neodon sikimensis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-28].
- ↑ a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 356. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 452, 1904. (ang.).
- ↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 323–325. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J.E. Gray: Catalogue of the specimens and drawings of mammals, birds, reptiles, and fishes of Nepal and Tibet, presented by B. H. Hodgson, Esq., to the British Museum. Wyd. 2. London: Printed by order of the Trustees, 1863, s. 1–90. (ang.).