Plugowate
| Aphodiinae | |||
 Aphodius sp. | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
Aphodiinae | ||
| Plemiona | |||
| |||
Plugowate (Aphodiinae) – podrodzina chrząszczy w obrębie rodziny poświętnikowatych (Scarabaeidae).
Nazwa polska[edytuj | edytuj kod]
Polską nazwę plugowate zaproponował w 1996 roku Marek Bunalski w związku z podnoszeniem przez niektórych autorów tej podrodziny do rangi rodziny Aphodiidae. Nazwa pochodzi od polskiej nazwy rodzaju typowego Aphodius czyli plug[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcze długości od 2 do 15 milimetrów. Sylwetka wydłużona. Większość gatunków o nagiej lub tylko częściowo owłosionej górnej powierzchni ciała, spód ciała owłosiony częściowo i błyszczący. Pokrywy w pełni zakrywające odwłok, zawsze z 7-10 rzędami i międzyrzędami. Narządy gębowe zakryte nadustkiem, umieszczone na dolnej stronie głowy. Czułki dziewięcioczłonowe z trójczłonową, matową buławką[2].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Bardzo bogata w gatunki podrodzina. Jej przedstawicele obecni są we wszystkich rejonach zoogeograficznych świata i zasiedlają obszary od stef tropikalnych po daleką północ[2]. W Ameryce Północnej stwierdzono 350 gatunków z tej podrodziny[3]. W Europie, w tym w Polsce, reprezentowana jest przez dwa plemiona - Aphodiini i Psammobiini[2].
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Jej przedstawiciele często, choć nie zawsze, żywią się w odchodach zwierzęcych. Zanotowano jednak, że mogą pożywiać się też na kwiatach, gnijącej roślinności i korzeniach[3].
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Owady te wybrały strategię na ilość[3]. Składają liczne jaja umieszczając je, w zależności od cyklu życiowego danego gatunku, w odchodach zwierząt, rzadziej w szczątkach roślinnych lub w gniazdach gryzoni czy mrówek[3][2]. Nie tworzą komór lęgowych ani gniazd. Przeobrażenie larw następuje bezpośrednio w substracie pokarmowym lub w górnej powierzchni gleby[2].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Współcześnie dzieli się plugowate następująco[4]:
- plemię: Aphodiini Leach, 1815
- podplemię: Aphodiina Leach, 1815
- podplemię: Didactyliina Pittino, 1985
- podplemię: Proctophanina Stebnicka et Howden, 1995
- plemię: Corythoderini Schmidt, 1910
- plemię: Eupariini Schmidt, 1910
- plemię: Odontolochini Stebnicka et Howden, 1996
- plemię: Odochilini Rakovič, 1987
- plemię: Psammodiini Mulsant, 1842
- podplemię: Phycocina Landin, 1960
- podplemię: Psammodiina Mulsant, 1842
- podplemię: Rhyssemina Pittino et Mariani, 1986
- plemię: Rhyparini Schmidt, 1910
- plemię: Stereomerini Howden et Storey, 1992
- plemię: Termitoderini Tangelder et Krikken, 1982
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Aphodius rufipes -
Aphodius fimetarius -
Psammodius asper
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marek Bunalski. Nowe trendy w systematyce rodzinowej żuków (Coleoptera, Scarabaeoidea) a nazewnictwo wernakularne. „Biuletyn Entomologiczny”. 4 (16), s. 8-9, Czerwiec-Lipiec 1996.
- ↑ a b c d e Żukowate - Scarabaeidae. Grupa podrodzin: Scarabaeidae laparosticti. Klucze do oznaczania owadów Polski, cz. XIX, zeszyt 28 a. Stebnicka Z.. Warszawa: 1976.
- ↑ a b c d Biology, Natural History and Ecolofy of Aphodiinae. [dostęp 2009-06-19].
- ↑ Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1-972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807.